عادله مقدم

پروژه های توسعه فناوری بر خلاف بسیاری از پروژه های دیگر، دارای هدف و یا روش دستیابی از قبل تعریف شده نیستند. در کنار عدم قطعیت هایی که هر پروژه می تواند داشته باشد، پروژه های توسعه فناوری با درجه بالایی از عدم قطعیت در بخش تعریف پروژه همراه هستند. به همین دلیل روش های معمول مدیریت پروژه مانند موارد ارائه شده در استاندارد PMBoK کاربرد چندانی در این پروژه ها ندارند. در این مقاله، ضمن تشریح ویژگی های یک پروژه توسعه فناوری و روش هایی که در ادبیات موضوع برای مدیریت این گونه پروژه ها ارائه شده است، دو پروژه توسعه فناوری از صنعت نفت و گاز ایران، به صورت عمیق مطالعه و چالش های مدیریتی آنها شناسایی و تحلیل شده است. به منظور رفع مشکلات مشاهده شده در مطالعات میدانی و با استفاده از نقاط قوت مدل هایی مانند مدل مرحله/دروازه جدید، مدل توسعه مارپیچ و الحاقیه DoDاز استاندارد PMBoK، یک الگوی مدیریتی برای پروژه های توسعه فناوری طراحی و پس از طی مراحل اعتبارسنجی، به عنوان مدل پیشنهادی پژوهش، ارائه شده است. در نظر گرفتن چرخه های مدیریتی تکرارشونده به جای مدیریت خطی، استفاده از منطق مدیریت طرح به جای منطق مدیریت پروژه، بودجه بندی و زمان بندی متغیر با حد بالا و پایین به جای مشخص نمودن زمان و هزینه قطعی برای پروژه نمونه هایی از ویژگی های الگوی پیشنهادی هستند.