علی اصغر بیک

هدف: هدف اصلی این تحقیق بررسی تهدیدات نظامی آمریکا و ارائه راهبردهای نظامی جمهوری اسلامی ایران در برابر آنها می باشد. روش: نوع تحقیق کاربردی بوده و اطلاعات لازم از مطالعه اسناد و مدارک و مصاحبه با صاحب نظران و پرسش نامه جمع آوری و از روش توصیفی با رویکرد آمیخته استفاده شده است. جامعه آماری کلی تحقیق، 70 نفر و حجم نمونه بر جامعه آماری منطبق بوده و تمام شمار تعیین شده است. برای گردآوری و تجزیه وتحلیل داده ها، ضمن فیش برداری از مطالعات کتابخانه ای و انجام مصاحبه های تخصصی با به کارگیری روش های تحلیل اسنادی و تحلیل نخبگی، از روش های آمار توصیفی و استنباطی نیز استفاده شده است. یافته ها: تعداد 7 راهبرد اصلی بر اساس 73 عامل منتخب تحقیق (19 عامل قوت، 9 عامل ضعف، 10 عامل فرصت و 35 عامل تهدید) با تکیه بر راهبردهای بخشی ارائه شده، احصاء گردید. نتایج: نتیجه بردار بر روی محور مختصات دکارتی بیانگر آن است که رقابت ج.ا.ایران بیشتر معطوف به قوت ها است تا فرصت ها

سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران در تحقق اهداف، منافع ملی و اقتدار کشور از راهبردها و رهنمودهای خداوند در قرآن پیروی می کند و حقیقتاً تبلور عینی و عملیاتی آموزه های اسلام، ذخیره ی ارزشمندی از حقیقت اسلام است. پر واضح است، عرضه صحیح آرمان انقلابی، اندیشه و سیاست دفاعی برگرفته از قرآن کریم، نیاز امروز ما را افزون نموده و در ترسیم نقشه ی راه سیاست دفاعی راهگشا خواهد بود. این پژوهش سعی دارد بر اساس آیات مرتبط در خصوص دفاع و تفسیر نمونه آیت الله مکارم شیرازی، ملاحظات سیاست دفاعی اسلام را استخراج کند. بدین منظور هدف اصلی تحقیق، تعیین ملاحظات سیاست دفاعی از منظر قرآن طرح گردید؛ که متناسب آن سؤال تحقیق شکل گرفت. روش مورد استفاده این تحقیق، توصیفی– تحلیلی با رویکرد کیفی از نوع کاربردی است. برای انتخاب آیات مرتبط از اشباع نظری استفاده شد به این صورت که انتخاب مفاهیم، تا رسیدن به اشباع نظری انجام شد و برای اعتبار و پایایی آن، از روش کشف و بازرسی استفاده گردید. نتایج تحقیق مستند به 41 آیه از آیات و تفسیر آن، حاکی از آن است که از منظر قرآن، از مهم ترین ملاحظات سیاست دفاعی عبارتنداز: بازدارندگی؛ حساسیت در برابر دشمن؛ نفوذ ناپذیری؛ پایبندی به اصول، مبانی و ارزش ها؛ هدف گیری آرمان های انقلاب؛ کسب حداکثری منافع؛ تعیین اهداف امت اسلامی؛ روحیه شجاعت و نهراسیدن از دشمن؛ استقامت؛ توجه به دکترین دفاعی اسلام؛ گسترش و تقویت جامعه توحیدی.

در میان سازمان های نظامی، با توجه به میزان توانمندی ها و ظرفیت ها، ارتش ج.ا.ا تأثیر قابل ملاحظه ای در کنترل مدیریت بحران های طبیعی بر عهده دارد. به نحوی که علاوه بر حفاظت از مرزهای کشور، ضمن رعایت موارد پیشگیری در خصوص ساخت وسازهای درون سازمانی خود، همواره در تمامی حوادث غیرمترقبه حضور فعال دارد. بنابراین هدف مقاله تعیین الزامات اجرایی فعالیت ارتش در چرخه مدیریت بحران های طبیعی است که متناظر آن سوال تحقیق انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی توسعه با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. اساس روش انجام تحقیق پنل خبرگی از استادان، صاحب نظران مدیریت بحران و تجربیات میدانی مسئولان است که نتایج تحقیق به صورت پرسشنامه ی استاندارد چارمز مورد تایید تصمیم گیران و تصمیم ساز معاونت های ذی ربط آجا قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی است که الزامات اجرایی فعالیت ارتش ج.ا.ا. در بحران های طبیعی در چهار الزام ساختار، منابع، قوانین و مقررات و دانشی دسته بندی شده و همچنین مشخص گردید، از آنجایی که در ماموریت های آجا و در سندهای توسعه کشوری برای ارتش ج.ا.ا در مرحله بازسازی نقشی تعریف نشده است، لذا این سازمان در مرحله بازسازی عملاً شرکت نمی کند، مگر بنا به دستور فرماندهی معظم کل قوا.