زهره حسنی

هدف اصلی این تحقیق ارائه ی الگویی جهت کارآفرینی دانشگاهی برای دانشگاه فنی و حرفه ای بود. پژوهش حاضر از منظر هدف توسعه ای- کاربردی، از نظر داده ها کیفی و از نظر ماهیت و روش اجرا داده بنیاد بود. جامعه مورد مطالعه خبرگان حوزه کارآفرینی دانشگاهی و کادر آموزشی (اعضاء هیات علمی و مدرسین) دانشگاه فنی و حرفه ای در سال 95-94 بودند که به روش هدفمند از نوع گلوله برفی نمونه گیری انجام شد و با آنها مصاحبه نیمه ساختار یافته ترتیب داده شد. جهت تحلیل داده های کیفی از نظریه داده بنیاد و به روش کدگذاری باز و محوری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که حاصل مصاحبه های انجام شده و کدگذاری آنها، استخراج 4 بعد، 10 مؤلفه و 70 شاخص برای کارآفرینی دانشگاهی دانشگاه فنی و حرفه ای می باشد. بعد ساختاری شامل سه مؤلفه چشم انداز کارآفرینانه (8 شاخص)، ساختار حمایتی (5 شاخص) و نظام پژوهشی (7 شاخص)؛ بعد فرایندی شامل دو مؤلفه رهبری کارآفرینانه (8 شاخص) و فرایند تجاری سازی (6 شاخص)؛ بعد رفتاری شامل دو مؤلفه قابلیت ارتباطی و شبکه سازی (5 شاخص) و فرهنگ نوآوری (10 شاخص) و بعد توسعه ای شامل سه مؤلفه شایستگی های کارآفرینانه (5 شاخص)، برنامه ریزی درسی (8 شاخص) و فرایند یاددهی-یادگیری (8 شاخص) می باشد.

گرایش بخش دانشگاهی به کارآفرینی تحت تاثیر انتطارات عملی ناشی از ظهور نوآوری های بنیادین از دانش است. تمرکز بر تجاری سازی دانش و اختراعات، ظهور کارآفرینان دانشگاهی و ایجاد شرکت های انشعابی دانش بنیان همگی از مصادیق بارز کارآفرینی دانشگاهی لحاظ شده اند. در این پژوهش، برای دستیابی به الگوی مفهومی تأثیر مؤلفه های کارآفرینی دانشگاهی از روش کیفی تئوری داده بنیاد استفاده شده است، که مبنای اصلی جمع آوری اطلاعات در این روش، انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با افراد آگاه و متخصصان در حیطه موضوعی موردنظر است؛ نمونه گیری مورد استفاده در این تحقیق، نمونه گیری نظری بوده است که پس از انجام مصاحبه ها و جمع-آوری اطلاعات، کدهای به دست آمده در بخش های مختلف، تجزیه و تحلیل شده و پس از انجام مراحل سه گانبه کدگذاری باز، محوری و انتخابی مدل نهایی توسط محققان این تحقیق به دست آمده است؛ مبدل نهایی از مجموع مقوله محوری، شرایط علّی، شرایط مداخله گر، راهکارها و در نهایت، پیامدها و نتایج حاصل از کارآفرینی تشکیل شده است که هرکدام از این شرایط و عوامل تشکیل دهنده مدل دارای متغیرها و مقوله هایی هستند، که توجه به آن-ها تحقق هدف نهایی کارآفرینی دانشگاهی را موجب می شود.