راضیه مزروعی سبدانی

قلمرو ساحلی به عنوان محل تلاقی دهنده فرآیند های ژئومورفیک دریا با خشکی تلقی می شود. دینامیک و تحول پذیری سواحل هرچند پدیده شناخته شده ای است، اما فرکانس و شدت این تغییر و تحول آن در طول زمان، فرآیندهای مختلفی را در پی دارد و منجر به ایجاد تغییراتی در خطوط ساحلی می شود که می تواند علاوه بر تغییر در جنبه های طبیعی سواحل، ابعاد انسانی-اقتصادی و زیست محیطی را تحت تأثیر قرار دهد. سواحل دریای عمان از کنارک تا کلات در استان سیستان و بلوچستان به دلیل شرایط محیطی و استراتژیک خود همیشه محل استقرار تأسیسات ساحلی نظامی و صیادی بوده است، از این رو ارزیابی تغییرات و پایداری ساحل این منطقه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این تحقیق با استفاده از داده های ماهواره ای لندست و بهره گیری از افزونه DSAS  در حد فاصل سال های 1989 تا 2020 تغییرات خطوط ساحلی در واحد های ژئومورفولوژی ساحلی این منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان می دهد که تغییرات در کل منطقه مورد مطالعه کم و با توجه به شاخص LRR به صورت پیشروی و به میزان 07/0 متر در سال است. علاوه بر آن ارزیابی نرخ تغییرات خطوط ساحلی در منطقه مورد مطالعه نشان داد که پادگانه های دریایی پایدارترین واحد ژئومورفولوژی هستند و نرخ تغییرات آنها تنها 05/0 متر در سال است و این در حالی است که و ساحل ماسه ای با 39/0 متر پیشروی در سال در رتبه بعدی و همچنین اسپیت های ساحلی با پس روی حدود 67/0 متر در سال ناپایدارترین واحد مورفولوژی منطقه ارزیابی شدند. علاوه بر آن نتایج حاصل از روند آتی تغییرات خطوط ساحلی نشان می دهد که بندر کلات به دلیل افزایش فرآیند رسوب گذاری و پیشروی خط ساحلی احتمالا مشکلاتی در راستای بهره برداری از آن در آینده به وجود خواهد آمد .