محمدجواد فرصیاد

امروزه با توجه به افزایش آلودگی های زیست محیطی توجه دولت ها به مفهوم زنجیره تامین سبز افزایش یافته است. زنجیره تامین سبز محصول سبز را تولید کرده که سازگاری بالایی با محیط زیست دارد. هدف از این مقاله بررسی تاثیر مداخله دولت بر روی رقابت بین زنجیره ها، محیط زیست و رفاه اجتماعی است. در این مقاله سه مدل مختلف ارائه می شود. در مدل اول دو زنجیره تامین سبز و غیر سبز با یکدیگر رقابت داشته و دولت حضور ندارد. در مدل دوم دولت برای استفاده از زنجیره تامین سبز فرهنگسازی انجام می دهد و در مدل سوم از زنجیره تامین غیر سبز مالیات اخذ می کند. تابع هدف دولت رفاه اجتماعی است. در هر دو مدل مداخله دولت، بازی به صورت استاکلبرگ است. برای حل مدل از روش تحلیل عقب گرد استفاده می شود. این روش روند استنتاج رو به عقب در مسائل با مراحل محدود، با هدف بدست آوردن اقدام بهینه در هر مرحله است. برای محاسبات ریاضی و بدست آوردن متغیرهای تصمیم، نرم افزار متلب و میپل به کار رفته است. نتایج نشان می دهد که در صورت دخالت دولت به صورت فرهنگ سازی آسیب های زیست محیطی کمتر می شود. نتیجه دیگر این است که شرایط افزایش رفاه اجتماعی در حالت فرهنگ-سازی مشخص می شود. همچنین این امکان برای زنجیره تامین سبز فراهم می شود در صورت برقراری روابطی معین میان پارامترها قیمت خود را بالا ببرد. در مدل اخذ مالیات اگر دولت هدف خود را بیشینه کردن رفاه اجتماعی قرار دهد، تحت هر شرایطی رفاه اجتماعی نسبت به حالت عدم حضور دولت افزایش می یابد.