سید اکبر طاهری

مدل مقدار اقتصادی تولید (EPQ) چندین دهه قبل برای مدیریت هزینه های موجودی ارائه شد و از آن زمان تاکنون به طور گسترده مورداستفاده قرار گرفته است. در سال های اخیر پژوهشگران توسعه های گوناگون مدل EPQ را ارائه داده اند. در مدل کلاسیک، فرض بر این است اقلام با کیفیت مناسب تولید می شوند؛ درحالی که در واقعیت، تولید اقلام معیوب امری اجتناب ناپذیر است. از دیگر مفروضات مدل، رفع پیوسته تقاضای سیستم است؛ درحالی که در عمل، سیاست ارسال چندگانه مورداستفاده قرار می گیرد؛ همچنین در مدل کلاسیک هیچ فرضی در ارتباط با نگهداری و تعمیرات و خرابی ماشین لحاظ نشده است. در محیط های تولیدی همواره از نگهداری و تعمیرات، با هدف جلوگیری از اختلال در فرآیند تأمین تقاضای مشتریان استفاده می شود. در این پژوهش یک مدل EPQ با در نظرگرفتن نگهداری و تعمیرات اصلاحی با تولید اقلام معیوب به همراه سیاست ارسال چندگانه بررسی شده است. هدف، به دست آوردن مدت زمان بهینه تولید است که از طریق آن، هزینه ی کل سیستم حداقل می شود. دو نمونه از این مدل تحلیل شده است. مورد نخست، سیستم با در نظر گرفتن تولید اقلام معیوب است. مورد دوم، به سیستمی با نرخ اقلام معیوب صفر اختصاص دارد. در این رابطه، توابع هدف موردنظر استخراج شده و برای حل مدل، روش عددی «دوبخشی» به کار رفته است.