پانیذ طاهری

حق بر آموزش و حفاظت از محیط زیست، از مصادیق نسل سوم حقوق بشر است که در بهره مندی از توسعه پایدار مؤثر می باشد و آلودگی محیط زیست، حیات همه موجودات زنده را به خطر می اندازد. هدف پژوهش، بررسی راهکارهای تحقق این حق با آموزش حفاظت از محیط زیست به دانش آموزان مقطع ششم ابتدایی است. این پژوهش، با بهره مندی از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی-میدانی درصدد پاسخگویی به این سؤال است که چالش ها و ضرورت آموزش محیط زیست به عنوان یک حق بشری، به دانش آموزان مقطع ششم ابتدایی چیست؟ طبق نتایج به دست آمده، آموزش محیط زیست در نظام آموزشی کنونی، هدفمند و باعث تحقق فرهنگ محیط زیست محور نمی گردد. داده های این پژوهش با بررسی اسناد محیط زیستی و حقوق بشری در حقوق بین الملل و حقوق ایران، ارائه پرسشنامه به 400 نفر، از دانش آموزان تهرانی، در سال 1398 به دست آمده است. جهت روایی و اعتبار داده ها، روش اعتبار صوری و آلفای کرونباخ و برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای اس.پی.اس.اس و اکسل استفاده شد که نشان می دهد برخورداری از شهروندان مسئول، تحقق توسعه پایدار با آموزش این موارد از سنین 11 تا 12 سال می تواند محقق گردد. چون دانش آموزان از این سن، توانایی درک، یادگیری و راهکاریابی را پیدا کرده اند و در ابتدای مسیر مسئولیت پذیری و قانون مداری هستند، از همین رو آموزشِ ایشان، نسلی آگاه با تفکری نقاد و مؤثر جهت تحققِ تغییری سازنده پدید می آورد که با برنامه ریزی دقیق، تألیف کتب و ترغیب دانش آموزان به تفکر انتقادی، کسب آگاهی، گفت و گو و مشارکت فعال بهتر میسر می گردد.