نجمه جهان نیا

افزایش سریع جمعیت شهری که حاصل آن از هم گسیختگی پیوندهای اجتماعی خانواده ها و تضعیف سنت های فرهنگی در اغلب شهرهای بزرگ کشور است، موجب بروز مشکلات فراوانی در روابط اجتماعی گردیده است. آپارتمان نشینی به عنوان زیرمجموعه ای از زندگی شهری، یکی از موضوعاتی است که در سال اخیر، به دلیل افزایش جمعیت و به دنبال آن، نیاز به مسکن جدید ضمن گسترش، پیامدها و چالش هایی جدید را به وجود آورده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات تراکم ساختمانی بر روابط اجتماعی ساکنین کلانشهرها (مطالعه موردی محله الهیه مشهد) انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و در زمره تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری جمعیت محله الهیه 14474نفر و حجم نمونه با استفاده ازفرمول کوکران374 نفر است.. یافته های پژوهش نشان می دهد میانگین کل شاخص ها در فرضیه اول 3.90 و فرضیه دوم 3.96 بدست آمد. براساس مدلSWOT مناسب ترین راهبرد ،راهبرد تدافعی (WT)بوده و نسبت به سایر راهبردها در اولویت قرار می گیرد. نتیجه این که تراکم ساختمانی و جمعیتی بالا در بناهای معاصر باعث جدایی، دوری و بیگانگی در محیط انسانی می گردد و وجود فضاهای مشترک جمعی در واحدهای بلند مرتبه چنانچه فضاها دارای طراحی مناسب و مطلوب و دلپذیر باشند می تواند تا حد زیادی جبران پدیده مورد بحث را نموده، امکانی جهت تعامل بیشتر ساکنین فراهم آورد. البته این امکان محدود است و وابستگی تام به طراحی فضاها و میزان تراکم جمعیتی (استفاده کنندگان) دارد.

شهرنشینی غالب ترین عارضه در کشورهای در حال توسعه است. لذا مدیران شهری به عنوان راس هرم رهبری شهر، وظیفه سنگین ایجاد هماهنگی بین بخش های که شهر را مدیریت می کنند را بر عهده دارند. مدیریت شهری در کشورهای در حال توسعه با مشکلات زیادی از جمله نارسائیهای مالی و مهارتهای تکنیکی روبرو است. همراه با رشد سریع و سرسام آور شهرنشینی در جهان، به ویژه در کشورهای در حال توسعه در دو سه دهه اخیر، نقش شهرها در چارچوب اقتصاد ملی این کشورها به کلی متحول و از اهمیت حیاتی برخوردار شده است. این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی چالش ها و بحران های مدیریت شهری کلانشهر اهوازانجام شده، که از نظر هدف پژوهشی، جز تحقیقات کاربردی، از نظر فرآیند اجرا کیفی بوده پژوهش مذکور به بررسی متغیرها به صورت توصیفی- پیمایشی پرداخته است.روش جمع آوری داده ها بر اساس روش پیمایشی و مبتنی بر تکنیک پرسشنامه بوده و اطلاعات موردنظر به روش نمونه گیری تصادفی جمع آوری گردید. یافته های پژوهش نشان داده است که بین چالش های و بحران های مدیریت شهری در شهر اهواز تفاوت وجود داشته و از نظر شهروندان چالش های متعددی با درجات متعددی از اهمیت در این شهر به چشم می خورد شهروندان معتقدند چالش ها و بحران های مدیریت شهری کلان شهر اهواز به ترتیب اهمیت عبارتند از: چالش های اقتصادی؛ چالش های فرهنگی؛ چالش های زیست محیطی؛ چالش های اجتماعی؛ چالش های امنیتی و چالش های خدمات شهری هستند. نتیجه اینکه با توجه به یافته های پژوهش، نیاز مدیریت شهری به داشبورد اطلاعاتی در شهر و آگاهی از وضع موجود، اطلاعات و منابع مالی، ابزار تجهیزات، نیاز ها و مشکلات شهر و شهروند، بیش از پیش احساس می شود. و با برنامه ریزی و سازماندهی و نظارت در راستای رفع آنها گام برمی دارد.