علی اصغر ضیاچی

عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس تحت تأثیر عوامل متعدد داخلی و خارجی قرار دارند. مدیران این شرکتها علاوه بر بهرهمندی از عوامل داخلی میبایستی بتوانند عوامل محیطی خود را به گونه ای هدایت کنند تا بتوانند اهداف هدفگذاری شده را محقق سازند. از این رو تحقیق حاضر به ارزیابی اثر نوسانات ارزی(به عنوان یک عامل محیطی) بر عملکرد شرکتها و سنجش وقفههای زمانی آن میپردازد. اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ از ﻧﻮع ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺷﺒﻪ ﺗﺠﺮﺑﯽ می باشد و از لحاظ طبقه بندی ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻫﺪف، از ﻧﻮع ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﺎرﺑﺮدی است. برای ارزیابی اثرگذاری نوسانات نرخ ارز بر عملکرد شرکتها از مدل ناهمسانی واریانس شرطی خودرگرسیونی (GARCH) و همچنین جهت سنجش وقفههای اثرگذاری نرخ ارز بر عملکرد شرکتها از  الگوی خودرگرسیونی با وقفه توزیعی (ARDL) استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که نوسانات نرخ ارز بر عملکرد شرکتها تاثیر معنادار دارد که البته این اثر در صنایع مختلف به لحاظ شدت ونوع رابطه متفاوت است و این اثرات با وقفه های زمانی متفاوت در صنایع مختلف بروز میکند.

رفتار جمعی سرمایه گذاران در بازار سرمایه، نوعی تورش رفتاری است که می تواند پیامدهای نامطلوبی چون حباب، سقوط قیمت ها، تشدید نوسانات در قیمت سهام و مخدوش شدن روابط تعادلی قیمت ها و در نهایت حرکت بازار به سوی کارایی نداشتن را به دنبال داشته باشد. منظور از رفتار جمعی در بازار سرمایه، وضعیتی است که فرد بنا به دلایل منطقی یا غیر منطقی اطلاعات و تحلیل های شخصی خود را نادیده می گیرد و اقدام به تبعیت و تقلید از تصمیمات دیگران می کند. پژوهشگران حوزه مالی رفتاری از ابعاد مختلفی اقدام به مطالعه و بررسی این پدیده کرد ه اند که در این پژوهش از دو مدل استاندارد CAPM و هوانگو سالمون HS با رویکرد مبتنی بر حجم معاملات که یکی از روش های جدید و رویکردهای اندازه گیری و سنجش رفتار جمعی سرمایه گذاران به شمار می رود، استفاده شده است. این پژوهش با استفاده از حجم معاملات روزانه برای دوره زمانی 36 ماهه (مرداد ماه 1388 تا تیرماه 1391) در خصوص 146 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران اجرا شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد رفتار جمعی به صورت پیوسته در بورس اوراق بهادار تهران در طول دوره بررسی انجام شده است.