سحر طاهری پور

هدف: اگرچه در سال های اخیر مدل سازی اطلاعات ساختمان به عنوان فناوری نوظهور در صنعت ساخت وساز ایران، مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته، اما بهره وری پایین این صنعت، شرایط تحقق بسیاری از منافع حاصل از پیاده سازی این فناوری را با موانع بسیاری مواجه کرده است. پیاده سازی چنین فناوری هایی در مقیاس ملی، سازمانی و فردی، منوط به پذیرش آن هاست که متأسفانه وضعیت پذیرش BIM در ایران، بنا بر تحقیقات پیشین در این زمینه، بسیار کند و نامطلوب است. روش شناسی پژوهش: در تحقیق حاضر، از طریق توزیع پرسش نامه ای بین شرکت های ساختمانی رتبه یک استان تهران، وضعیت پذیرش BIM با استفاده از مدل پذیرش فناوری (TAM) به دست آمد. یافته ه ا: تجزیه وتحلیل داده ها که با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد، نشان داد وضعیت پذیرش BIM در تمامی 87 نمونه معتبر تحقیق، کمتر از حد متوسط است. یافته های تحقیق نشان داد هرچقدر افراد در ذهن و باور خود، استفاده از BIM را آسان تر تصور کنند، بیشتر می پندارند که استفاده از BIM برایشان سودمند است و هر دو این متغیرها، میزان گرایش بیشتری به سمت پذیرش فناوری BIM را منجر می شوند. اصالت/ارزش افزوده علمی: شاید بتوان با تمرکز بر تقویت مؤلفه های فردی و رفتاری در راستای پذیرش بیشتر BIM، وضعیت پذیرش کند BIM را در صنعت ساختمان ایران بهبود بخشید.

پروژه های توسعه شهری به دلیل ارتباط مستقیم با مردم شهر و همچنین سایر ذی نفعان، معارضان مختلفی پیدا می کنند که توجه به مدیریت ذی نفعان در موفقیت آنها امری کلیدی است. در این راستا، شناسایی دقیق و کامل ذی نفعان و شناسایی اولویت و اهمیت آنها برای مدیریت موفق تر آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. در تحقیق پیش ِ رو، با بهره جستن از ماتریس علاقه_قدرت به عنوان روشی تجربه گرا و همچنین تحلیل شبکه های اجتماعی به عنوان روشی خردگرا، اولویت بندی و ارتباطات ذی نفعان در یک پروژه احداث تقاطع چند روگذر غیرهمسطح در شهر ارومیه بررسی شده است. در این تحقیق کیفی که با استفاده از استراتژی تک نمونه موردی انجام شده، برای گردآوری داده ها از بررسی اسناد و مدارک پروژه و مصاحبه های نیمه ساختاریافته استفاده شد. برای انتخاب و مصاحبه با نمونه های مورد بررسی در جامعه آماری این تحقیق که مهم ترین ذی نفعان درگیر در انجام پروژه هستند، روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی به کار گرفته شد که درنهایت 17 ذی نفع برای پروژه شناسایی شدند. تحلیل داده ها با کمک ماتریس علاقه_قدرت (با استفاده از تکنیک طوفان فکری) و نرم افزار NodeXL (برای تحلیل شبکه اجتماعی) صورت پذیرفت و نشان داد که ذی نفعان اصلی در ماتریس علاقه_قدرت، به ترتیب شهرداری، مردم، شورای شهر و ساکنان محلی هستند. همچنین شرکت آب و فاضلاب، اداره برق و مخابرات دارای کمترین علاقه و قدرت در پروژه هستند. این در حالی است که در روش تحلیل شبکه های اجتماعی، مردم، شهرداری، شورای شهر و پیمانکار، دارای بیشترین اولویت و تأمین کنندگان، محیط زیست و شرکت نفت، دارای کمترین اولویت شناخته شدند. مقایسه یافته های هر دو روش تجربه گرا و خردگرا در بخش شناسایی مهم ترین ذی نفعان با هم همگرایی زیادی دارند ولی در قسمت شناسایی کم اهمیت ترین ذی نفعان با هم تفاوت هایی دارند و چنین نتیجه گیری می شود که مؤثرترین روش واحد شناسایی و اولویت بندی ذی نفعان در پروژه های توسعه شهری وجود ندارد و استفاده از روش های تجربه گرا در کنار روش های خردگرا می تواند در شناسایی، اولویت بندی و مدیریت ذی نفعان، به عنوان مکمل یکدیگر باشند و نواقص همدیگر را تا حدودی پوشش دهند. همچنین ذی نفعان مردم، شورای شهر و شهرداری برای برقراری ارتباط بین تمامی ذی نفعان، مهم ترین نقش را دارند. از نظر قدرت ارتباط نیز سازمان وزارت اطلاعات در مجاورت پروژه، بیشترین قدرت را در پروژه دارد. مدت زمان پاسخ گویی بین ذی نفعان و تناوب این پاسخ گویی نیز نسبتاً نامطلوب است. نتایج این تحقیق می تواند به دست اندرکاران پروژه های توسعه حمل ونقل شهری که حجم زیادی از ذی نفعان در آنها دخیل اند، برای مدیریت هرچه موفق تر آنها کمک کند.