داریوش شرفی

هدف از پژوهش حاضر، طراحی و انجام آزمایش های ساده و قابل انجام با کم ترین امکانات برای تدریس مفاهیم شیمی در مدارس کشور است. در این پژوهش تعدادی آزمایش ساده برای تدریس برخی از مفاهیم شیمی کتاب های شیمی سال دهم و یازدهم دوره متوسطه دوم طراحی و انجام شده است. طراحی آزمایش ها در این پژوهش با استفاده از کم ترین امکانات قابل دسترس برای تمام مناطق کشور انجام شده که نشان می دهد در محروم ترین مناطق کشور که امکانات آزمایشگاهی ندارند نیز می توان با انجام آزمایش، شیمی را تدریس کرد و یادگیری دانش آموزان را از این طریق بهبود بخشید؛ همچنین به دلیل اهمیت انجام آزمایش های شیمی و فعالیت های عملی در یادگیری دانش آموزان و نیز تربیت دانش آموزان خلاق و پژوهش گر، نباید دانش آموزان را به بهانه نبود امکانات و مواد شیمیایی از این امر ضروری محروم کرد.

در این پژوهش برنامه درسی شیمی ایران و ژاپن، با روش تطبیقی و الگوی بردی مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه مؤلفه های برنامه درسی(مبانی و فلسفه، اهداف، محتوا، روش های یاددهی-یادگیری(تدریس) و ارزشیابی) بررسی شد. نتایج نشان می دهد که مؤلفه های برنامه درسی شیمی ایران در قسمت محتوا و هدف غنی است و تشابهات بسیاری با سیستم آموزشی کشور پیشرفته ای هم چون ژاپن دارد ولی در روش تدریس بسیار متفاوت است. در ایران تاکید زیادی روی روش سخنرانی می شود در حالیکه علوم تجربی نظیر شیمی، جزو علوم آزمایش محور محسوب می شوند و نیاز است تا این دروس حتی الامکان در آزمایشگاه یا همراه با انجام کار عملی مانند یک آزمایش ساده تدریس شوند. بنابراین فعالیت عملی باید به یکی از ارکان اساسی در آموزش علوم تجربی تبدیل شود. بنابراین توجه بیشتر به شیوه های نوین و فعال آموزشی، منجر به ارتقا برنامه درسی شیمی در ایران و ارتقا سطح یادگیری فراگیران در حوزه علوم تجربی مانند شیمی می شود.