سهیل اسعد

وحی به مثابه ارتباط خالق هستی با پیامبران که زمینه را برای دریافت و ابلاغ پیام الاهی مهیا می سازد، پدیده ای مورد اتفاق میان ادیان است که به منظور درک و فحص آن، نیاز به خروج از محاسبات مادی و درک عالم معنا است؛ چرا که پدیده وحی در ارتباط با خالق هستی و پیامبران الاهی معنا می یابد و با واسطه گری فرشته وحی به تحقق می انجامد. با این زاویه دید، وحی پدیده ای فراتر از افق فکر و تعقل بشر است که بتوان آن را با ابزارهای علمی شناخت، ضمن این که قابل تجربه و تکرار نیز نمی باشد. در فرایند دریافت وحی، پیامبر در یک ارتباط ملکوتی به وسیله قلب نورانی اش حقایق را از جهان غیب می گیرد، بدون این که از اعضاء و حواس خود کمک بگیرد و برای دریافت آن نیروی فکر و تعقل خویش را دخالت دهد؛ لذا برخی معتقدند حقیقت وحی برای انسان مجهول است و نمی توان برای آن تعریف جامع و مانعی ارائه داد و در عین حال، آن چه ارائه شده برای آن است که ذهن انسان به این پدیده و ارتباط معنوی نزدیک شود. بنابراین امکان شناخت ماهیت وحی مستلزم آن نیست که اصل وحی و نبوت انبیاء مورد خدشه و انکار قرار گیرد؛ زیرا وحی و نبوت یک مسئله کلامی است که در آثار فلسفی و کلامی با براهین قطعی به اثبات رسیده است. در این پژوهش و با توجه به سیر تبیین شده، تلاش شد با کنکاشی تطبیقی از ادیان الاهی به ماهیت شناسی پدیده وحی پرداخته شود و برای این منظور از روش تحقیق کیفی از نوع مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و منابع دینی استفاده شد.