راحله محمودی

نمادپردازی یکی از ویژگی های مهم و برجسته غزل اجتماعی معاصر است. در این اشعار برخی از بن ما یه ها به دلیل چندمعنا بودن از نقش بن مایه صرف فراتر رفته و به نماد تبدیل شده اند. با توجه به اهمیت نمادها و بن مایه ها در تحلیل آثار ادبی و مطالعات سبک شناسی، شناخت درست این بن مایه های نمادین ما را با زاویه دید شاعر، ذهنیت و روحیه او، سطح فکر و اندیشه و وضعیت سیاسی- اجتماعی دوره تاریخی زندگی او آشنا می کند. یکی از کهن ترین موتیف هایی که به دلیل تأثیرگذاری عمیق آن بر انسان، از گذشته های دور مورد توجه بشر بوده مرگ است و هنرمندان، آثار هنری فراوانی درباره موتیف مرگ خلق کرده اند. از مجموع 1236 غزلی که در بین سال های 1350 تا 1384 سروده و در کتاب غزل اجتماعی معاصر گردآوری شده اند، بن مایه 308 غزل یعنی 25 درصد غزلیات، «مرگ» است. طبق بررسی های سبک شناختی، واژه های «شب»، «روز و صبح»، «خاموشی و سیاهی»، «بهار»، «خزان و زمستان»، «درخت»، «باغ»، «باد»، «خاک»، «آتش» و «خورشید و آفتاب» بن مایه هایی هستند که از طبیعت گرفته شده و به دلیل تکثر معنایی، کارکرد نمادین پیدا کرده و به نماد تبدیل شده اند. این مقاله می کوشد این بن مایه های نمادین را با روش توصیفی- تحلیلی بررسی کرده و معنای آن ها را در بخشی از غزل های اجتماعی معاصر بیان کند.کلیدواژگان: بن مایه شناسی، بن مایه نمادین، غزل اجتماعی معاصر، مرگ، موتیف، نماد

زاخار پریلپین، از نویسندگان معاصر روسیه است که داستان هایی با موضوعات ملی گرایانه دارد. پریلپین در آثار خود در عین ستایش از هر تلاشی برای حفظ سرزمین و وطن، نابسامانی های بی شماری را نیز که در نتیجه تحولات سیاسی و اجتماعی در روسیه رخ داده است، با زبانی منتقدانه به نمایش می گذارد. در داستان آدمکش و دوست کوچکش، نویسنده موضوعاتی همچون جنگ چچن، اهمیت هویت روسی در روسیه جدید، از دست رفتن هویت ملی، امید به آینده ای روشن برای روسیه و موضوعاتی از این دست را مطرح کرده است که همگی نشان دهنده گرایشات وطن پرستانه او هستند. با تحلیل نشانه شناختی این داستان، می توان بازتاب فروپاشی اجتماعی و اخلاقی و ضرورت ظهور قهرمانان جدید برای نجات روسیه را دریافت. از نظر نویسنده، خدمت به روسیه و حفظ هویت روسی والاترین هدف است که هر وسیله ای برای رسیدن به آن قابل توجیه است و به همین دلیل مرگ افرادی که قهرمان داستان مسبب آن بوده، نادیده انگاشته می شود و توجه خواننده را به امیدی معطوف می کند که در دل همسر قهرمان جوانه می زند.

عدنان الصائغ (1955م) من أخطر شعراء الحرب الذین أنجبهم جیل الثمانینات الشعری فی العراق. عاش الحرب بکلّ تفاصیلها فی جبهات الموت سنوات طویله و کان یکرهها غایه الکراهیه. له مجموعات شعریه و أکثر موضوعات شعره فی قضایا العراق السیاسیه و الإجتماعیه، و یمثّل تطوراً عضویاً للقصیده الحدیثه فی العراق. هو یکتب قصیده الحر و قصائد تراوح بین نظم قصیده الحر و بین قصیده النثر. نرید فی هذا البحث الذی یغلب علیه المنهج الوصفی- التحلیلی أن ندرس المجامیع الشعریه للشاعر العراقی عدنان الصائغ دراسه فنبحث عن الآراء السیاسیه لهذا الشاعر، و نعرضها بعد استخراجها بعون الله.