حسین قلخانی

جریان سیال ذهن یک سبک نوشتاری جدید و پیچیده است؛ و مشکلات سبکی جریان سیال ذهن هم به خوانندگان متن مبدأ و هم به خوانندگان متن مقصد مربوط می باشد. پژوهش حاضر سعی دارد به مشکلات مربوط به فهم و ترجمه متنی از نوع جریان سیال ذهن بپردازد. در این پژوهش، متن مبدأ کتاب The Sound and the Fury ، اثر ویلیام فاکنر، و متن مقصد ترجمه کتاب مذکور با عنوان «خشم و هیاهو»، به قلم صالح حسینی، است .پژوهشگر مشکلات فهم را برای خوانندگان متن مبدأ مشخص می کند و سپس به مشکلات ترجمه متن و عملکرد مترجم می پردازد. موضوع اصلی عدم تطابق زمانی در فصل اول کتاب و مشکلات فهم در فصل دوم خشم و هیاهو است. جریان روایت در یک داستان کلاسیک خطی است: ابتدا الف اتفاق می افتد و بعد ب؛ یعنی ذهن خواننده با چالش زیادی روبرو نمی شود. اما در بخش «بنجی» خواننده با چالش های زیادی روبرو می شود. بنجی فصل اول را با تداعی معانی روایت می کند؛ هنگام قدم زدن به اطرافش نگاه می کند، اشیائی را می بیند، و هر کدام از این اشیاء خاطراتی را برای او زنده می کنند. اما موضوع هوشمندانه این است که بنجی دچار عقب ماندگی ذهنی است و نمی داند که این خاطرات در زمان حال رخ نمی دهند؛ همین امر باعث سردرگمی خواننده می شود. زیبایی داستان در این است که خواننده نمی تواند بفهمد دقیقاً چه اتفاقی رخ می دهد. حس بی همتای عقب ماندگی ذهنی بیان نمی شود، بلکه در سبک جریان سیال ذهن به واسطه نبوغ فراوان نویسنده ای مانند فاکنر احساس می شود.