حکیمه کیاکجوری

گردشگری سلامت از جمله حوزه هایی محسوب می شود که از پتانسیل بسیار بالایی در جهت توسعه کسب و کار گردشگری کشور برخوردار است. در حالی که کشورهای صاحب صنعت گردشگری سلامت در این روزها از تبعات و اثرات کرونا ضررهای جبران ناپذیری را متحمل شده اند و جبران این خسارت ها زمان زیادی را می طلبد استفاده از مدل های نوین کسب و کار گردشگری سلامت و ظرفیت های مختلف می تواند در این زمینه کارساز باشد. این پژوهش با هدف ارائه ی مدل مزیت های رقابتی کسب و کار گردشگری سلامت در پسا کرونا با به کارگیری تکنیک فرا ترکیب انجام شد. بدین منظور ابتدا 238 مقاله از پایگاه های علمی معتبر داخل و خارج انتخاب شد و پس از چند مرحله نقد و بررسی اطلاعات در انجام فرا ترکیب، 41 مقاله نهایی باقی ماند. پس از کد گذاری باز و محوری، از این 41 مقاله تعداد 6 بعد اصلی (فرهنگ، زیرساخت، دسترسی به امکانات، عوامل زیست محیطی، قیمت و نیروی متخصص) و 64 مولفه ی کسب و کار گردشگری سلامت به دست آمد. در مرحله بعد با استفاده از تکنیک دلفی از 15 نفر از خبرگان فعال در این زمینه خواسته شد تا از بین مؤلفه های شناسایی شده، عواملی را که به عنوان مزیت رقابتی کسب و کار گردشگری سلامت در پسا کرونا هستند، معرفی نمایند. که از 64 عامل پیشنهادی،19 عامل به عنوان مؤلفه های ابعاد مدل مزیت های رقابتی کسب و کار گردشگری سلامت در پسا کرونا شناخته شدند.

مقدمه: امروزه گردشگری سلامت از رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری در جهان است. گردشگری سلامت به عنوان یکی از منابع ایجاد درآمد و اشتغال می تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی ملی باشد. لذا، هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مرتبط بر خلق مزیت رقابتی در کسب وکار گردشگری در حوزه سلامت است. روش ها: مطالعه حاضر توصیفی تحلیلی بود و به صورت مقطعی در سال 1398 انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل فعالان و صاحبان کسب وکارهای صنعت گردشگری استان مازندران بود. برای جمع آوری داده ها تعداد 200 پرسش نامه توزیع گردید که از این تعداد 165 پرسش نامه برگشت داده شد. برای سنجش روایی پرسش نامه ازنظر خبرگان استفاده گردید. پایایی ابزار گردآوری داده ها از طریق آلفای کرونباخ و پایایی مرکب تائید شد. برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد وضعیت اجتماعی- فرهنگی با ضریب مسیر 96/0 اثر بسیار مهمی بر خلق مزیت رقابتی در گردشگری سلامت در استان مازندران دارد. همچنین بعد دسترسی به امکانات و نیروی انسانی متخصص و ماهر با ضریب مسیر 95/0 و 85/0 در رتبه های بعدی قرار دارند. نتیجه گیری: متولیان سازمان های ضمن مشخص نمودن فهرست دقیق قابلیت های اجتماعی - فرهنگی و تاریخی استان و معرفی مجتمع های رفاهی و مراکز خدماتی- درمانی، مقدمات لازم در جذب گردشگر سلامت را فراهم نمایند. در ادامه باید راه های شناسایی امکانات برای گردشگران نیز تسهیل شود. همچنین، باتربیت و به کارگیری نیروی متخصص، کسب وکار گردشگری سلامت تقویت خواهد شد.