جواد منتظری

هدف: هدف مقاله حاضر ارزیابی کارایی شرکت های موجود در صنعت بیمه ایران و ارتباط آن با نسبت های مهم سودآوری می باشد. از این رو با دو رویکرد ورودی محور و خروجی محور به بررسی کارایی شرکت ها پرداخته شد و سپس با استفاده از مدل رگرسیون توبیت رابطه بین سودآوری با کارایی مورد بررسی قرار گرفته است. روش شناسی پژوهش: برای دستیابی به پاسخ سوال فوق 14 شرکت بیمه به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. داده های جمع آوری شده در یک دوره 7 ساله بین سال های 1391 تا 1396 در نظر گرفته شده است. یافته ها: نتایج نشان داده است که بازده دارایی ها با کارایی محاسبه شده از طریق رویکرد ورودی محور رابطه مثبت و با رویکرد خروجی محور رابطه منفی داشته است. هم چنین نتایج نشان داده که نرخ بازده حقوق صاحبان سهام با هیچ یک از دو رویکرد کارایی رابطه معناداری ندارد. اصالت/ارزش افزوده علمی: در این پژوهش با در نظر گرفتن نسبت کل بدهی ها، حقوق صاحبان سهام و دارایی ها به عنوان متغیرهای ورودی و درآمد فروش، درآمد حق بیمه، سود خالص ب ه عن وان متغیره ای خروجی، توانایی تجمیع این اقلام و ترجمه آنها به یک معیار واحد به نام "ک ارایی" را  با دو رویکرد داشته است.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی تأثیر رقابت بازار تولید بر ساختار سرمایه (جذب بدهی)، در کنار عوامل دیگر مؤثر بر جذب بدهی در سطح کل شرکت ها است. دوره زمانی پژوهش پنج سال (1385 تا 1389) است. برای تعیین رقابت بازار تولید به منزله متغیر مستقل، از نسبت کیو توبین استفاده شده است. متغیر وابسته به کار گرفته در پژوهش نیز، ساختار سرمایه است. دیگر متغیرهای مستقل که نشان دهنده عوامل دیگر مؤثر بر ساختار سرمایه هستند، شامل سودآوری، اندازه شرکت، ارزش وثیقه ای دارایی ها، رشد شرکت، سپر مالیاتی غیر بدهی، یکتایی دارایی ها، توانایی تولید منابع داخلی و نسبت جاری است. در این پژوهش شمار نمونه های انتخاب شده، 178 شرکت (890 سال شرکت) بوده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از مدل های رگرسیونی تلفیقی/ ترکیبی در دو حالت ایستا و پویا استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که در مدل ایستا، تأثیر سودآوری، معیار اول ارزش وثیقه ای دارایی ها و نسبت جاری بر ساختار سرمایه منفی و معنادار و تأثیر رقابت بازار تولید و همچنین سپر مالیاتی غیر بدهی بر ساختار سرمایه، مثبت و معنادار بوده است. در مدل پویا، تأثیر سودآوری، معیار اول ارزش وثیقه ای دارایی ها و نسبت جاری بر ساختار سرمایه، منفی و معنادار و تأثیر رقابت بازار تولید، ساختار سرمایه یک دوره قبل و همچنین اندازه شرکت بر ساختار سرمایه مثبت و معنادار بوده است.