منصور بایزیدی

برای مدیریت بحران در زمان وقوع زلزله و کاهش آسیب های ناشی از آن، حجم گسترده ای از اطلاعات در زمان های اولیه پس از وقوع زلزله ضروری است. مشکل اصلی سیستم های موجود برای برآورد خسارت این است که اطلاعات را نمی توانند به صورت لحظه ای در هنگام وقوع فاجعه مخابره کنند و بر اساس اطلاعات از پیش جمع آوری شده اقدام به برآورد می شود. در سامانه طراحی شده تحت وب در این تحقیق, کاربران با به اشتراک گذاری لحظه ای داده های مربوط به خسارت واردشده به خود یا سایر افراد، حجم گسترده ای از اطلاعات را برای تحلیل در اختیار تیم مدیریت بحران قرار می دهند. سیستم توسعه داده شده علاوه بر جمع آوری و ذخیره اطلاعات داوطلبانه, آنالیز مکانی Heatmap را برای بررسی پراکنش مکانی و نمایش خسارت انجام میدهد. برای بررسی نتایج, سیستم به صورت فرضی در شهر اشنویه در غرب استان آذربایجان غربی پیاده سازی شده ویک سناریوی فرضی برای زلزله طراحی شد. پس از به اشتراک گذاری اطلاعات توسط مردم داوطلب، Heatmap میزان خسارت در زمان کوتاهی تولید و در اختیار مدیران بحران که در اجرای این طرح همکاری کردند قرار گرفت تا درک مناسبی برای تصمیم گیری در هنگام بروز زلزله های احتمالی به دست آید. نتایج نشان میدهد که پیاده سازی این سیستم علاوه بر کاهش چشمگیر سرعت جمع آوری اطلاعات، کاهش زمان تحلیل اطلاعات بر اساس تولید Heatmap را به همراه خواهد داشت به طوری که استفاده از اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه باعث افزایش 6.5 برابری سرعت و زمان تخمین خسارت در مقایسه با روش های سنتی موجود می شود به طوریکه می تواند به عنوان یک روش و دیدگاه نوین در مدیریت مخاطرات محیطی مورد استفاده قرار گیرد.

  تخمین خسارت بر اساس مدلهای از پیش تعیین شده و بازدید میدانی از ان جهت که نیازمند صرف زمان و هزینه زیادی است، با کاستی های زیادی روبه رو است. ازاین رو در این تحقیق سعی بر توسعه یک سیستم مبتنی بر وب جهت جمع آوری اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه در هنگام وقوع زلزله شده است که کاربران در زمان زلزله با به اشتراک گذاری سریع اطلاعات مربوط به خسارت مالی و جانی واردشده به خود یا سایر افراد، حجم گسترده ای از اطلاعات را برای تحلیل در اختیار تیم مدیریت بحران قرار می دهند. در این تحقیق برای ساخت نقشه طبقه بندی شده خسارت، بر اساس میزان خسارت گزارش شده توسط مردم مورد استفاده قرارگرفته است. برای ارزیابی نتایج، این سیستم در شهر مسجد سلیمان که اخیرا زمین لرزه در آن اتفاق افتاده است، پیاده سازی شد و 132 نفر در جمع آوری اطلاعات شرکت کردند. صحت سنجی اطلاعات با استفاده از نقشه خسارت انجام گرفت و سرعت و دقت صحت سنجی به میزان چشم گیری افزایش پیداکرد و براساس این روش 65/76% اطلاعات صحیح در نظر گرفته شدند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که استفاده از اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه باعث بهبود 83% سرعت تخمین خسارت و کاهش 75% هزینه ها در مقایسه با روش های موجود می شود. علاوه براین نتایج نشان میدهد که پیاده سازی این سیستم ها در هر سازمانی علاوه بر افزایش چشمگیر سرعت جمع آوری اطلاعات، کاهش زمان تحلیل اطلاعات بر اساس تولید آنالیزهای مکانی را به همراه خواهد داشت.