محمدجواد طالبی چاهوکی

در مکتب اسلام، بر تعاون و همکاری داوطلبانه، تاکید فراوان شده است که یکی از نقش ها و کارکردهای اساسی آن، همیاری شهروندان و نظام سیاسی در حل بحران ها است. این نوشته، به بررسی نقش تعاون سیاسی-اجتماعی در رویارویی با بحران ها از منظر اخلاق اسلامی می نگرد. در فرضیه بر این امر تاکید شده است که نقش اصل اخلاقی تعاون سیاسی-اجتماعی را می توان در اموری مانند شفقت به شهروندان، افزایش همبستگی، احساس برادری، گشایش گری در بحران ها، گسترش روحیه مسئولیت شناسی و مسئولیت پذیری و همکاری شهروندان و دولت اسلامی در دستیابی به عدالت اجتماعی جستجو کرد. این امر با بهره از روش فهم موضوعی استخراجی بر اساس چهار محور «واژگان مستقیم» تعاون، «واژگان ضمنی و التزامی»، «دلالت های سیاقی و معنایی-مفهومی» و «مفاهیم مخالف» انجام شده که به فهم شبکه معنایی و همه جانبه تعاون سیاسی-اجتماعی به عنوان یکی از مفاهیم عمده در اخلاق سیاسی اسلامی یاری می رساند، امری که تا کنون کمتر مورد توجه بوده است.