ساخت و اصلاح شخصیت اخلاقی و عوامل مؤثر بر آن از دیدگاه شهید مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، ساخت و اصلاح شخصیت اخلاقی و عوامل مؤثر بر آن از دیدگاه شهید مطهری بود. اخلاق ازجمله مهم ترین ابعاد شخصیت انسان است و موضوع «شخصیت اخلاقی»، زیرشاخه ای از مباحث مطرح در روان شناسی اخلاق به حساب می آید. مسئله مهم در این باره از این سؤالات آغاز می شود که آیا شخصیت اخلاقی، از قبل تولد شکل گرفته و به صورت طبیعی در نهاد انسان قرار دارد یا اکتسابی است؟ اگر شکل دهی به آن اکتسابی است، چه عواملی در شکل گیری و اصلاح آن مؤثر است؟ و اگر شخصیت اخلاقی به دلایلی دچار انحراف شد، آیا امکان اصلاح در آن وجود دارد؟ باتوجه به سؤالات مطروحه، این پژوهش درصدد است پس از بررسی دیدگاه شهید مطهری پاسخی برای این مسائل بیابد. روش انجام پژوهش، توصیفی تحلیلی و با استفاده از روش تحلیل متن صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که برخلاف برخی از فلاسفه غربی که رویکردی تک بعدی نسبت به این موضوع دارند، شهید مطهری اندیشمندی جامع نگر بوده و بینشی وسیع و همه جانبه نسبت به مسائل دارد. وی علاوه بر پذیرش موضوع ساخت و اصلاح شخصیت اخلاقی، همچنین آن را متأثر از عوامل گوناگونی نظیر سن، والدین، تهذیب نفس، وجدان، حکمت، ایمان، الگوپذیری و اختیار می داند. ازاین رو می توان ادعا کرد که دیدگاه او در ارتباط با این موضوع از جامعیت ویژه ای برخوردار است.