شهرزاد دلبری

عبور جاده های بزرگ از نواحی و آبادی ها، باعث تحولات و پیشرفتهای بسیار اقتصادی و فرهنگی و مذهبی میگردد. سواحل جنوبی ایران بدلیل داشتن چندین شاخص مهم جغرافیایی، همواره اهمیت بسیاری داشته است. در گذشته های دور، مسیر دو شاهراه بزرگ ابریشم و ادویه، در شرق و غرب دنیای شناخته شده آن روزگار بسیار تاثیرگذار بوده است. جاده بزرگ ادویه که از هندوستان شروع میشد عمدتا پس از گذشتن از جنوب ایران به جاده ابریشم در میانرودان می پیوست. بلوچستان یا همان مکران از حوضه های بزرگ تمدنی بشمار میرفت و در مسیر جاده ادویه قرار داشت. نوشتار حاضر بر آن است تا با ذکر اسناد و منابع تاریخی و جغرافیایی قدیم و جدید به بازگویی وضعیت اقتصادی مکران در سده های نخستین اسلامی بپردازد. در واقع پرسش اصلی این است: مکران در مسیر شاهراه بزرگ ادویه از چه مکان و جایگاهی برخوردار بوده است؟ قرار گرفتن شهرها در کنار جاده های بین المللی از شاخصهای عمده برخورداری از پیشرفتهای تمدنی بشمار میرود و در این راستا مکران نیز از چنین شاخصی برخوردار بوده است.