مهدیه جعفری ده آبادی

زمینه و هدف: قلدری سایبری پدیده ای است که با ظهور و پیشرفت اینترنت پدید آمده و چالش های مربوط به خود را طلب می کند. هدف پژوهش بررسی تأثیر آموزش مهارت های جرأت ورزی بر دانش آموزان دختر قربانی قلدری سایبری در مدارس دوره متوسطه دوم می باشد. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع، کمی با روش نیمه آزمایشی (پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه) است. جامعه آماری را دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه (99-98) تشکیل دادند که از این میان تعداد 30 نفر از آن ها که در پرسشنامه قربانی سایبری بالاترین نمره را کسب کرده بودند به صورت تصادفی گزینش و در دو گروه گواه و آزمایش جایگزین شدند. ابزار پژوهش حاضر پرسشنامه تجربه قربانی سایبری (آنتونیادو و همکاران، 2016) و ابراز وجود شرینگ (شرینگ، 1980) بود که ضریب پایایی این مقیاس ها به ترتیب 0/69 (بشرپور و زردی، 1398) و 0/88 (خلعتبری و همکاران، 1389) گزارش شده است. سپس برنامه آموزش مهارت های جرأت ورزانه در 8 جلسه 90 دقیقه ای برای اعضای گروه آزمایش اجرا گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل کواریانس تک متغیری استفاده شد. یافته ها: یافته ی پژوهش حاضر نشان داد که آموزش مهارت های جرأت ورزی موجب تغییر معنا دار در نمرات قربانی سایبری در مرحله پس آزمون شده است (F=80/68 ،P<0/001). پیگیری نتایج در یک دوره 6 ماهه نیز حاکی از ماندگاری اثر آموزش مهارت های جرأت ورزی بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش مشخص شد که آموزش مهارت های جرأت ورزی به نوجوانان موجب کاهش تجربه قربانی سایبری در این گروه سنی می شود و می توان با بهره گرفتن از چنین آموزش هایی، از وقوع آسیب های اجتماعی پیشگیری کرد.

سازگاری به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های سلامت روانشناختی است که تحت تاثیر عوامل متعدد قرار دارد. مطالعه حاضر، با هدف بررسی رابطه سبک اسناد و سازگاری با واسطه گری عزت نفس و شفقت به خود در دانش آموزان مقطع دوم متوسطه انجام شد. با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای327 دانش آموز (195 دختر و 132 پسر) مقطع دوم متوسطه کاشان در سال تحصیلی 1401-1400 انتخاب شدند. با استفاده از مقیاس سازگاری دانش آموزان دبیرستانی سینها و سینگ (1993)، پرسشنامه سبک اسناد پترسون و سلیگمن(1984) ، مقیاس شفقت به خود – فرم کوتاه (ریس و همکاران، 2011 ) و مقیاس عزت نفس روزنبرگ(1969) اطلاعات جمع آوری گردید. نتایج نشان داد بین سبک اسناد و سازگاری رابطه معنادار وجود دارد و شفقت به خود و عزت نفس اثر واسطه ای بر رابطه سبک اسناد و سازگاری دارند. با توجه به یافته های این پژوهش، به منظور افزایش سازگاری دانش آموزان می توان از مداخله های آموزشی-مشاوره ای با محوریت ارتقای شفقت به خود و عزت نفس بهره برد تا از این طریق تاثیر سبک اسناد بر سازگاری را کنترل نمود.