علیرضا سهرابی

پژوهش حاضر بخشی از پروژه ای در ارزیابی بسته آموزشی کتاب جدیدالتألیف زبان انگلیسی پایه دوازدهم موسوم به ویژن 3 با رویکرد تحلیل حقوق و بررسی مقوله فرهنگ در کتاب است. طرح پژوهش به صورت ترکیبی (استفاده از هر دو روش کمی و کیفی) است. بدین منظور، نخست 200 معلم شامل 117 مرد و 83 زن و 200 دانش آموز پایه دوازدهم شامل 93 مرد و 107 زن از میان معلمان و دانش آموزان سراسر کشور به صورت نمونه های در دسترس انتخاب شدند. این افراد پرسش نامه محقق ساخته پنجاه و شش گویه ای در مقیاس لیکرت را که مورد روایی و پایایی سنجی قرار گرفت به دو روش برخط و کاغذی تکمیل نمودند. از میان این شرکت کنندگان، 15 معلم شامل 8 مرد و 7 زن و 15 دانش آموز شامل 7 مرد و 8 زن به صورت تصادفی با اخذ رضایت در مصاحبه ای نیمه ساختاریافته شرکت کردند. همچنین، پژوهشگران با استفاده از معیارهایی به بررسی ذهنی و تفصیلی کتاب ویژن 3 از منظر تحلیل حقوق و مقوله فرهنگ پرداختند. نتایج آمار توصیفی به دست آمده از تحلیل عاملی پرسش نامه و مصاحبه و همچنین نتایج ارزیابی ذهنی محققان نشان داد که علی رغم ادعای به کارگیری رویکرد ارتباطی در طراحی کتاب، بسته آموزشی ویژن 3 دارای نقاط ضعف جدی است. عدم توجه به نیازها و حقوق معلمان و دانش آموزان در نگارش کتاب، داشتن رویکرد تولیدکننده و مصرف کننده در تولید بسته آموزشی، افراط در بومی سازی و ایرانیزه کردن مقوله فرهنگ و عدم اصالت زبانی مطالب کتاب از نقاط ضعف عمده این کتاب محسوب می شود. بنابراین توصیه می شود که دست اندرکاران و سیاست گذاران تهیه و تدوین و همچنین مؤلفان محترم کتاب ویژن 3، دست کم در مراحل ویرایش کتاب، از نظرات معلمان و دانش آموزان در جهت تقویت نقاط ضعف مذکور، بهره ببرند.