فیروزه فرخیان

اتوپیای موعود مدرنیسم، محقق نشد و انسان ناکام از تحقق آرمان های عصر مدرنیسم، دست به خلق جهانی به موازات جهان طبیعی زد. ماحصل زندگی انسان در این جهان موازی مجازی، تولید مستمر میلیاردها ردپای دیجیتالی در کسری از ثانیه و ظهور کلان داده ها است. در پی تحول پدیدآمده در زندگی اجتماعی انسان و تحولاتی که در نتیجه ظهور کلان داده در سطح دسترسی پژوهشگران به واقعیت های پیچیده و رابطه ای اجتماعی به وجود آمده است، دانش و مهارت های پژوهش اجتماعی نیز نیازمند تحول و بازنگری است. یکی از دشوارترین پرسش های مطرح شده در جامعه علمی کنونی این است که کلان داده تا چه حد مبانی روش شناسی پژوهش علمی و فراتر از آن، علم بشری را متحول می سازد؟ آیا در آستانه وقوع یک گذار پارادایمی در علوم اجتماعی قرار داریم؟ آیا نظریه به عنوان سنگ بنای نظام علم مدرن، به پایان راه خود رسیده است؟ نگارندگان در پی پاسخگویی به دو پرسش بنیادین مطرح شده، ابتدا با بررسی عمیق و مرور سیستماتیک مدارک علمی، که در بازه زمانی 2009 تا 2021 منتشر شده اند، با رویکردی فرارشته ای، دیدگاه ها و استدلال های گاه متعارض اندیشمندان حوزه های فلسفه علم، علوم داده و شاخه های مختلف علوم اجتماعی را مورد مطالعه و کنکاش قرار داده اند و پس از آن با خوانش انتقادی و تحلیل متون منتخب، ضمن رد ادعای بی نیازی علم مبتنی بر کلان داده از نظریه، نتیجه می گیرند کلان داده آغازگر یک گذار پارادایمی در علم و پژوهش اجتماعی است.

رفتار جامعه میزبان نسبت به گردشگران، تابعی از ادراک آنها از مقایسه هزینه ها و منافع حاصل از گردشگری است. شیوع کووید-19، منجر شد جامعه میزبان به این باور برسد که هزینه های حضور گردشگران از مزایای آن بیشتر است و این درک، بر رفتار آنها نسبت به حضور گردشگران تأثیر منفی بگذارد. ادراک هزینه، توسط جامعه میزبان، در یک توالی زنجیره وار، منجر به ادراک تهدید، شکل گیری نگرش منفی و در نهایت، بروز رفتار منفی خواهد شد. متناسب با این روند، هدف پژوهش حاضر، بررسی نگرش و رفتار جامعه میزبان نسبت به حضور گردشگران در دوران شیوع کووید-19 در مقصد گردشگری رامسر است. از تئوری تهدید یکپارچه به منظور شکل دهی به چارچوب نظری استفاده گردید. روش پژوهش کیفی، جامعه ی آماری، ساکنین شهر رامسر و روش نمونه گیری قضاوتی بود و تعداد نمونه آماری مبتنی بر رسیدن به اشباع نظری 21 نفر به دست آمد. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شدند. تحلیل داده ها بر اساس تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری انجام پذیرفت. یافته های پژوهش، ابعاد جدیدی از تعامل میزبان-گردشگر در دوران کرونا مبتنی بر تلفیق نظریه های تبادل اجتماعی و تهدید یکپارچه را ارائه نمود. آنچه به عنوان نتیجه، می توان بیان نمود، این است که با وجود آن که نگرش اغلب مردم رامسر به حضور گردشگران در این دوران منفی بوده، عده ای با تاکید بر وابستگی معیشت و اقتصاد شهر به گردشگری و تحت شروطی که در نتیجه گیری پژوهش به آن ها اشاره شده، معتقد بودند می توان پذیرای گردشگران بود؛ در عین حال، سلامت مردم شهر در اولویت است.