محسن فاضلی ورزنه

مطالعه حاضر با هدف بررسی تطبیقی تخصص گرایی تولیدات علمی دانشگاه های صنعتی در شهر تهران در حوزه مهندسی انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی بود و با روش علم سنجی انجام شد. جامعه آماری دانشگاه های صنعتی در شهر تهران بودند. داده های پژوهش با استفاده از بخش جست وجوی پیشرفته پایگاه وب آوساینس گردآوری شدند. این داده ها مربوط به تولیدات علمی در حوزه مهندسی و زیرحوزه های آن در بین سال های ۱۹۹9 تا ۲۰۱8 هستند. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزارهای هیست سایت و اکسل استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که شاخص تخصص نسبی برای دانشگاه علم و صنعت 605/0، برای دانشگاه صنعتی شریف 576/0، برای دانشگاه صنعتی امیرکبیر 568/0، برای دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی 566/0 و برای دانشگاه صنعتی مالک اشتر 497/0 است. همچنین در این پژوهش شاخص تخصص نسبی برای هرکدام از دانشگاه های صنعتی در شهر تهران در زیرحوزه های مهندسی محاسبه شد. در بخش پایانی رتبه بندی دانشگاه های صنعتی در شهر تهران از نظر شاخص تخصص نسبی در زیرحوزه های مهندسی ارائه شده است. نتایج مطالعه بیانگر وضعیت مطلوب تخصص گرایی در دانشگاه های صنعتی در شهر تهران در حوزه کلی مهندسی است. همچنین دانشگاه صنعتی شریف رتبه اول را از نظر تخصص گرایی در بیشتر زیرحوزه های مهندسی دارد.

هدف این پژوهش، شناخت وضعیت ایران به لحاظ تولیدات علمی از بعد کمی و کیفی و مقایسه آن با کشورهای خاورمیانه به منظور آگاهی از جایگاه ایران و کمک به تصمیم گیری در سیاست گذاری ها در حوزه گردشگری بوده است. همچنین رابطه بین تولیدات علمی و درآمد حاصل از گردشگری بررسی شده است. پژوهش حاضر، با رویکرد علم سنجی انجام شده است. تولیدات عملی در حوزه گردشگری در بین سال های 1998 تا 2017 از بانک اطلاعاتی وب آف ساینس استخراج شدند. برای تحلیل داده ها و ترسیم نقشه های علمی از نرم افزارهای هیست سایت، ووس ویوِر و به منظور تحلیل داده ها آماری از نرم افزار اکسل و اس پی اس اس استفاده شد. نتایج نشان داد که ایران در زمینه گردشگری 354 مدرک نمایه شده در این پایگاه دارد. ایران از لحاظ تعداد مدارک در این حوزه جایگاه 38 ام در جهان و جایگاه سوم را در خاورمیانه داراست. همچنین از لحاظ همکاری های بین المللی در خاورمیانه و جهان به ترتیب بیشترین همکاری های ایران با کشورهای ترکیه و مالزی صورت گرفته است. نتایج حاکی از روند روبه رشد مدارک ایران در این حوزه است. ایران از لحاظ تعداد مدارک جایگاه شایسته ای را در خاورمیانه داراست اما از لحاظ استنادات و میزان همکاری بین المللی عملکرد ضعیفی داشته است که باید به این مسئله توجه شود. همچنین رابطه بین تولیدات علمی و درآمد حاصل از گردشگری در سطح 0.01 معنادار بود.