جعفر رضایی مجیدپور

قرآن کریم ازیک سو حواریون را انصارالله و دارای ایمان بالا معرفی کرده و از سوی دیگر، از ظاهر برخی آیات تردید در ایمان حواریون استشمام می شود. هدف از این پژوهش تبیین دیدگاه قرآن درباره حواریون است که با روش تحلیلی و با استفاده از تفاسیر معتبر، به ویژه تفسیر المیزان به این مهم پرداخته است. قرآن به ایمان بالای حواریون و یاری دین خدا از سوی آنان اشاره کرده است. اما آنچه مفسران را به تفکر واداشته تبیین و تفسیر چهار آیه ای است که در سوره «مائده» به درخواست حواریون بر نزول مائده پرداخته که نوع درخواست حواریون باعث ایجاد سؤالات مهمی درباره جایگاه حواریون شده است. وجه جمع این آیات با آیات دیگر مربوط به حواریون این است که اصل درخواست مائده مورد سرزنش نبوده، بلکه کیفیت پرسش و خصوصیت الفاظ به کاررفته در آن مورد نقد واقع شده که حضرت عیسی علیه السلام نیز با تصحیح الفاظ آنان، همان را از خداوند درخواست کرده و پروردگار متعال نیز درخواست آنان را اجابت کرد.

قرآن کریم با آیه «وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلَّا لَیُؤْمِننَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ» از مطلبی قطعی خبر می دهد و آن ایمان همه اهل کتاب به امری است که به صورت ضمیر و مبهم آمده و دو دیدگاه در رفع ابهام از مرجع آن مطرح شده است: 1. ایمان هریک از اهل کتاب به حضرت عیسی قبل از مرگ خود؛ 2. ایمان هریک از اهل کتاب به حضرت عیسی قبل از مرگ حضرت عیسی. برخی از نویسندگان با انتخاب دیدگاه دوم به تفسیر این آیه پرداخته و آیه را نیز به عصر ظهور مرتبط می دانند. نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی استدلالی که آیه را با عصر ظهور مرتبط می داند، پرداخته و با توجه به قرائن موجود در آیات پیشین که سخن از انکار کشته شدن و به صلیب رفتن حضرت عیسی است، دیدگاه اول را برگزیده، با این تفاوت که متعلق ایمان را عدم قتل و تصلیب حضرت عیسی می داند و ارتباط آیه با عصر ظهور را نیز رد می کند.