محمدسهیل سرو

راهیان نور یک نوآوری موفق از جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در موضوع گردشگری است که توانسته با بهره گیری از فرهنگ ایثار و شهادت، تأثیر بسزایی در فرهنگ عمومی و نسل جوان کشور بگذارد. در این میان، یادمان های راهیان نور هماکنون به عنوان یک مجموعه فرهنگی، نقش حلقه اتصال زنجیره فعالیت های فرهنگی را در راستای تأثیرگذاری بر روی مخاطبان راهیان نور ایفا می کند. هدف این پژوهش، شناسایی موقعیتی (نقطه اهرمی) است که تغییرات کوچک در مدیریت فرهنگی یادمان، آثار فرهنگی بزرگی را در مخاطبان می گذارد. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، در سه گام با بهره گیری از تحلیل محتوای کمی، تکنیک خط داستان و تجزیه و تحلیل مضمون، یافته های تحقیق استخراج و سامان یافت. داده های تحقیق در گام اول و دوم به صورت مصاحبه هایی نیمه ساختاریافته با 70 نفر و در گام سوم با 27 نفر از خبرگان و دست اندرکاران راهیان نور گردآوری شده اند. نتیجه پژوهش حاضر نشان می دهد «فضاسازی در یادمان های دفاع مقدس» نقطه اهرمی فرهنگی در مدیریت یادمان ها است که با یادآوری دوران دفاع مقدس و القای معانی و محتوا به صورت ناخودآگاه (ادراک غیرمستقیم) از طریق ارتباط با محیط یادمان بیشترین اثر را بر زائران دارد. فضاسازی در یادمان های دفاع مقدس دربردارنده ابعاد اساسی شامل: گویاسازی (بازسازی و حفظ آثار دفاع مقدس)؛ طراحی و ایجاد؛ نشانه گذاری و 4- پویایی یادمان (زنده بودن) است که باید در سیاست گذاری ها و اجرا مدنظر قرار گیرند.