رسول روفه گرحق

 گلیم بافی از هنرهای اصیل ایرانی است که ریشه در فرهنگ و باورهای قومی داشته و وسیله ای جهت شناسایی افکار و انتقال آداب و رسوم منطقه ای محسوب می گردد. از جمله مناطق فعال در این حوزه، شهر اردبیل می باشد که از دیرباز علاوه بر تولید گلیم، محل دادو ستد شاهسون های ترک تبار نیز بوده است که بافته های خود را در آن-جا به فروش می رساندند. از این رو منطقه مذکور در گلیم بافی جایگاه ویژه ای داشته است. در گلیم های قدیمی اردبیل، شاهد رنگ بندی بسیار تیره ، طرح های سنتی و اصیل و بافته هایی چاکدار بوده ایم. در قیاس این بافته ها  با نمونه های امروزین آن چه که نظر را به خود جلب می نماید تفاوت های فاحشی است که در برخی پارامترهای ذکر شده به وجود آمده است. در نمونه های نوین بیشترین تغییر در رنگ بندی مشهود است که رنگ های ملایم جایگزین رنگ های سیر کهن گشته اند. در درجه بعدی تغییر در شیوه بافت می باشد. در گذشته کثرت بافته های چاکدار نسبت به شیوه قایق بافت را شاهد بوده ایم ولی امروزه جای این دو تکنیک تعویض گردیده است. از لحاظ نوع طرح کم ترین میزان تغییر را می توان یافت که این تغییرات در روش های ترکیب بندی آن ها صورت پذیرفته است. پژوهش حاضر که به صورت کیفی انجام یافته با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تطبیقی نمونه های کهن و نوین را مورد مطالعه قرار داده است که نتیجه آن مشخص کننده نوع تحولات می باشد.  هر چند که تغییرات مذکور در جهت نزدیکی به اهداف مشتریان و علی الخصوص مشتریان خارجی و در نتیجه کسب درآمد بیشتر از جانب تولیدکنندگان بوده است اما کیفیت بافته های جدید در نظر گرفته نشده و علاوه بر از دست دادن حالت سنتی قدیمی، کیفیت بافته ها نیز بسیار کاهش یافته است.