نسیم مؤمن شاد

مسئله پورتفولیوی پروژه به انتخاب زیرمجموعهای از پروژههای پیشنهادی در سازمان توجه میکند. یکی از اهداف مدیریت پورتفولیوی پروژه، کاهش ریسکهای موجود در فرایند انتخاب پورتفولیو است. در دنیای واقعی، ریسکهای پروژه بهندرت، مستقل هستند و معمولاً درجهای از روابط متقابل دارند که با لحاظکردن این تعاملها، ارزیابی صحیحتری درباره مهمترین ریسکهای تأثیرگذار در موفقیت پروژه به دست میآید. در این پژوهش، براساس طبقهبندی «هزینه- زمان- کیفیت»، 11 نوع ریسک با جنبه منفی، شناسایی شدند تا تقابل پروژهها بهازای ریسکهای تأثیرگذار بررسی شود. با توجه به روابط متقابل ریسکهای پروژه، این پژوهش برای اولینبار، روابط متقابل سهگانه این ریسکها را برای کشف دقیقتر تأثیر عوامل بر یکدیگر شناسایی کرده است. در این مقاله با بررسی ریسک تکپروژه، از رقابت تکپروژههایی که میزان ریسک آنها بیشتر از حد مجاز است، در پورتفولیو جلوگیری شد؛ اما آثار متقابل جفتی و سه گانه پروژه ها براساس معیارهای اثرگذار ریسک سبب شد علاوه بر میزان ریسک، از کنار هم قرارگرفتن پروژههایی که موجب همافزایی ریسک در پورتفولیو شدند نیز جلوگیری شود. درنهایت، برای ارزیابی اعتبار پژوهش، الگو بهصورت دقیق با برنامهریزی خطی عدد صحیح با دو هدف «بیشینهسازی نرخ بازگشت سرمایه» و «بیشینهسازی تعداد پروژههای پورتفولیو» و محدودیت بودجه بررسی شد. نتایج نشان دادند در نظر گرفتن اثر متقابل جفتی و سهگانه به جای در نظر گرفتن اثر متقابل جفتی بهصورت مجرد، پاسخهای متفاوت و بهتری ارائه میدهد.