سیده زهرا کلانتری

دانستن اندازه جمعیت در آینده و پیش بینی دقیق آن برای دولتمردان از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چراکه بسیاری از برنامه ریزی های دولتی با مسئله جمعیت رابطه نزدیکی دارند. هدف از این مقاله کاربست شبیه سازی عامل بنیان برای پیش بینی روند تغییرات و ترکیب جمعیتی ایران در طی 50 سال آینده است. این روش می تواند امکان تحلیل سناریو های مختلف جمعیتی را فراهم سازد، مدلی ساختاری از تغییرات ارائه دهد، اجزای نامتجانس را مدل سازی کند و به دلیل احتمالی بودن آن نتایج واقعی تری را ارائه نماید. نتایج شبیه سازی با سناریو های مختلف ارائه شده توسط مرکز آمار ایران مقایسه شد و همبستگی معناداری بین این دو نتیجه مشاهده شد که حاکی از قابلیت اعتماد بودن مدل شبیه سازی ارائه شده می باشد. نتایج حاصل از شبیه سازی نشان می دهد سن ازدواج تا 15 سال آینده همبستگی معناداری با روند افزایش جمعیت ندارد، ولی در بلندمدت همبستگی معناداری دارد. بررسی ها نشان می دهد شبیه سازی عامل بنیان، علاوه بر مدل سازی مسئله جمعیت به صورت تصادفی، با عوامل نامتجانس و با قابلیت تحلیل سناریو، می تواند سیستمی از واقعیت را شبیه سازی نماید که برآوردهای جمعیتی را به صورت سالیانه تولید نماید.