ویدا چمنی

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره راهنمایی تحصیلی بر اساس مؤلفه های هوش هیجانی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کتاب های درسی دوره راهنمایی و نمونه آماری 9 کتاب از کتاب های درسی این دوره راهنمایی (فارسی سال اول، دوم و سوم، تاریخ سال اول، دوم و سوم و تعلیمات دینی سال اول، دوم و سوم) می باشد. مؤلفه های هوش هیجانی شامل ادرک و شناسایی هیجان، درک هیجان، کاربرد هیجان و مدیریت هیجان بر اساس نظریه هوش هیجانی مایر و سالووی است . در تحلیل محتوای کتاب ها ، متن تمام دروس اعم از کلمات، جملات و تصاویر که حاوی پیام هیجانی بودند وهمچنین میزان و چگونگی پرداختن به مؤلفه های هوش هیجانی در متن دروس، پرسش ها و تمرین ها و تصاویر کتاب مورد تحلیل قرار گرفتند. تحلیل داده ها نشان داد که میزان توجه کتاب ها به هریک از مؤلفه های هوش هیجانی متفاوت می باشد؛ به گونه ای که ادراک و شناسایی هیجان بیشتر از مؤلفه های درک، کاربرد و مدیریت هیجان مورد توجه قرار گرفته است. همچنین کتاب های فارسی بیشتر از کتاب های درسی تاریخ و تعلیمات دینی در برگیرنده مؤلفه های هوش هیجانی بوده است. در کتاب های تاریخ پیام های هیجانی در حد اندک بوده و محتوای کتاب ها عمدتاً به شرح مختصری از رویدادهای تاریخی پرداخته اند.