امید جعفری

این پژوهش، در پی بررسی پیوندِ بحث برانگیزِ میانِ ترجمه و ایدئولوژی است. بر این مبنا، مقاله حاضر، بر ترجمه شفاهی همزمانِ سخنرانیِ رئیس جمهور ایران، در سازمان ملل در سال 2017 تمرکز دارد. این سخنرانی در دو شبکه تلویزیونی پرس تی ویِ ایران و فرانس 24 فرانسه به نمایش گذاشته شده است. پژوهش حاضر، در پی پاسخ گویی به این پرسش است که آیا ایدئولوژی این مترجمان بر روش کارشان تأثیر گذاشته است یا خیر. به این منظور، این دو ترجمه از سخنرانی حسن روحانی از جنبه واژگان و پاره گفته ها و معادل گزینی بر پایه نظریه تحلیل انتقادی گفتمان و چارچوب نظری ون دایک با یک دیگر مقایسه شده اند. بررسی های انجام شده نشان داد، در مواردی مترجم فرانس 24، از به کاربردن صفت های مثبت برای مردم ایران پرهیز کرده و مقاومت آن مردم، در برابر فشار غربی ها را با انعطاف پذیری ترجمه و کاربرد پاره گفته های منفیِ علیهِ آمریکا کوتاه تر کرده است. مترجم پرس تی وی نیز در مواردی صفت های منفی علیه غربیان و متجاوزان به ایران را به ترجمه خود افزوده است. یافته های این پژوهش، نشان می دهد ترجمه هر دو مترجم شفاهی در این دو شبکه خبری تلویزیونی، به صورت عمدی یا غیرعمدی تحت تأثیر ایدئولوژی بوده است.