ابوذر کاظمی

پژوهش حاضر قصد دارد به بررسی موضوع چالش انگیز بی ادبی در ترجمه دیداری شنیداری بپردازد. پرسش اصلی آن است که معادلات بی ادبی در زیرنویس چگونه برگردان شدند. به همین منظور، تمامی رفتارهای زبانی بی ادبی در دو فیلم جدایی نادر از سیمین و ابد و یک روز که دارای گفتارهای محاوره ای و رفتارهای زبانی بی ادبی اند استخراج شد. نویسندگان پس از طبقه بندی موارد مذکور بر پایه مدلی نظری موجود در پیشینه، به بررسی چگونگی ترجمه معادل های این رفتارها در زیرنویس های انگلیسی حرفه ای این دو فیلم پرداختند. یافته ها نشان داد که در بین عبارات مصطلح بی ادبانه، سؤالات چالشی دارای بیشترین فراوانی است. این امر نشان می دهد که شخصیت های فیلم در اکثر موارد، خواسته های وجهه سلبی مخاطب را تهدید می کنند. از میان عبارات مصطلح بی ادبانه، دو نوع ندایی سلبی شخصی و اشاره های سلبی شخصی مشاهده نشد. دیگر یافته مهم پژوهش حاضر این بود که برای هریک از عبارات بی ادبانه گفتاری در زبان مبدأ، عبارت بی ادبانه نوشتاری در زیرنویس نیز مشاهده شد. این عبارات از نظر نوع بی ادبی و بسامد در هر دو فیلم یکی بود.

در حقیقت موضوع این مقاله بحث دو محوری است؛ در یک بحث سخن از دو شاعر بلندآوازه در ادبیات و شعر عربی و انگلیسی می رود، و در دیگری سروده های اینان در ارتباط با رویکرد تأمل فکری در شعر معاصر مورد بحث و تحقیق قرار می گیرد؛ طبیعی است که به اقتضای محور نخست سخنانی در ارتباط با ادبیات تطبیقی و مکتب آمریکایی که منهج اصلی در مقایسه بین این دو شاعر در این نوشتار بوده است مجال طرح پیدا می کند و در ارتباط با محور دوم از میان چهار رویکرد عمده شعری یعنی رویکردهای میهنی، اجتماعی، فنی و فکری؛ از نمونه های شعری که از دو شاعر یادشده آورده ایم برمی آید که در اشعار تأملی بلیک مسائل اجتماعی و در اشعار تأملی جبران مسائل معنوی به صورت شاخصی جلوه گری می نماید.