فائزه ابدی

طرقبه شهر در شمال شرق کشور بدلیل ماهیت طبیعی-گردشگری و اکوسیستم طبیعی و نیمه روستایی خود حجم بالایی از گردشگران را سالانه پذیرا می باشد. در سال های اخیر روند رو به رشد توسعه شهری را می تواند در این منطقه مشاهده کرد. هدف این پژوهش بررسی اثرات ساخت و ساز جدید شهری بر محیط زیست شهر طرقبه و ارائه راهکارهایی در جهت ارتقا کیفیت زیستی و دست یابی به شهر بایوفیلیک می باشد. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و از نوع سطحی - میانی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات شامل بررسی و بازدیدهای میدانی و تدوین پرسشنامه و پرسشگری از مردم و مسئولان، مطالعه در اسناد و اطلاعات آماری و کتابخانه ای و مصاحبه با مدیران و خبرگان امور شهری می باشد. با استفاده از داده های حاصل جدول SWOT تدوین و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و با استفاده از ماتریس QSPM مهم ترین راهبرد ها ارائه شد. نتایج حاصل نشان میدهد نمره بدست آمده از ماتریس ارزیابی عوامل داخلی برابر 2.526 می باشد. این عدد بیانگر غلبه قوت ها بر ضعف ها می باشد(2.5<2.52). هم چنین با بررسی ماتریس ارزیابی عوامل خارجی و نمره بدست آمده از این تحلیل (2.76) نتیجه گرفته می شود که فرصت ها بر تهدید ها غلبه خواهد کرد(2.5<2.76). در مجموع عوامل خارجی با رتبه 2.75 بر عوامل داخلی با رتبه 2.526 غلبه دارد. بر این اساس موقعیت منطقه مورد بررسی در ناحیه اول نمودار می باشد و استراتژی تهاجمی پیشنهاد می شود.

با توجه به افزایش روز افزون جمعیت شهرها و تقاضا برای تأمین خوراک و مسکن در جوامع شهری مدیران و برنامه ریزان شهری به دنبال راهکارهای نوین در راستای حل بحران های شهری هستند. یکی از رویکردهای موجود استفاده از مزرعه شهری در شهرها به منظور تأمین بخشی از تقاضای مواد غذایی و افزایش ارتباط با گیاهان در شهرها می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی ضرورت و راهکارهای ایجاد مزرعه شهری در کلان شهر مشهد با تأکید بر بام های سبز می باشد. با توجه به روند فزآینده بلندمرتبه سازی در مشهد استفاده از بام های سبز می تواند رویکرد نوینی به منظور ارتقا سطح کیفی زندگی در این شهر باشد که در صورت استفاده از مزرعه شهری در این ساختارها می توان این ظرفیت را چند برابر نمود. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که بام های سبز با رویکرد مزرعه شهری می توانند نقش به سزایی در دست یابی به برنامه ریزی سلامت و دست یابی به شهر سالم ایفا نماید و توسعه سیاستهای سلامت، بهبود کیفیت زندگی ساکنین، حفظ فضاهای سبز عمومی، کاهش آلودگی های زیست محیطی و استفاده مجدد از آب و زباله های شهری بعنوان مهم ترین نتایج این طرح ارزیابی شده اند.