بررسی أصل قرآنی «قول حسن» از منظر مفسران و تحلیل نقش آن در مدیریت تعارض های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات تفسیری سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸
69-88
حوزه های تخصصی:
تعارض اجتماعی هرگونه رفتار، تفکر و احساس خصمانه آگاهانه است که در سطوح مختلف روابط اجتماعی رخ می دهد. این معضل اجتماعی، عواقب و خسارات فردی و اجتماعی فراوان و گاه جبران ناپذیری را به دنبال دارد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی جایگاه و نقش أصل قرآنی «قول حسن» در مدیریت تعارض های اجتماعی است. در این تحقیق با روش تحلیلی توصیفی، به بررسی فقره «قُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا» از آیه 83 بقره از دیدگاه مفسران پرداخته شده است. سپس جایگاه أصل «قول حسن» در تنظیم روابط اجتماعی و مدیریت تعارض ها بررسی گردیده است. أصل «قول حسن» یکی از رهنمون های جامع قرآن در ارتباط با تنظیم شکل روابط افراد اجتماع با یکدیگر است. میان مفسران اختلاف هایی در خصوص قلمرو سه واژه «قولوا»، «الناس» و «حسنا» وجود دارد. نظریه مختار آن است که این سه واژه مطلق بوده و به وسیله آیه یا روایتی نسخ نشده اند. بر أساس این دیدگاه و همچنین مطابق تفسیر مفسران از این آیه، «قول حسن» معنایی بسیار گسترده به لحاظ خطاب، مخاطب و أبعاد دارد و بسیاری از آموزه های دینی را در خود جای می دهد؛ لذا نقشی به سزایی در تنظیم روابط اجتماعی و مدیریت تعارض ها خواهد داشت. البته این أصل در موارد مختلف مصادیق مختلف خواهد یافت.