فواد مینایی

برخلاف سنجنده های اپتیکی که تحت تأثیر عوامل محیطی مانند دود، مه، ابر، و میزان نور خورشید قرار می گیرند، سنجنده های راداری با روزنه مجازی در همه ساعات شبانه روز و همه نوع شرایط آب و هوایی توانایی اخذ داده را دارند. بنابراین، هدف از این تحقیق ارزیابی قابلیت باند های راداری برای استخراج خصوصیات بیوفزیکی سطح زمین است. در این مطالعه از داده های ماهواره ای لندست-8 و باندهای پلاریمتریک VV و VH سنتینل-1 استفاده شده است. ارتباط 18 شاخص طیفی استخراج شده از تصاویر اپتیکی با باندهای راداری در مناطق مختلف بررسی شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که از باندهای راداری با توجه به ماهیت منطقه موردمطالعه خصوصیات متفاوتی می توان استخراج کرد؛ به طوری که در منطقه موردمطالعه اول با کاربری زمین بایر شاخص LST، در منطقه موردمطالعه دوم با کاربری زمین کشاورزی شاخص EVI، و در منطقه موردمطالعه سوم با کاربری پوشش جنگلی متراکم شاخص MNDWI به ترتیب دارای همبستگی 668 / 0، 756 / 0، و 803 / 0 با باندهای راداری است. بنابراین، با توجه به نتایج به دست آمده در مواقعی که امکان استفاده از داده های اپتیکی وجود ندارد می توان از باندهای راداری به عنوان جای گزین مناسبی برای استخراج خصوصیات بیوفیزیکی سطح زمین استفاده کرد.

اهداف: بهره گیری از انرژی های خورشیدی گام بسیار مؤثری در زمینه رسیدن به شهرهای پایدار و قابل سکونت تر است. از این رو، در پژوهش حاضر، پتانسیل سنجی سطوح پشتِ بام ساختمان ها جهت نصب صفحات خورشیدی در بخشی از ناحیه 2 منطقه 8 شهر مشهد بررسی شد. روش: روش تحقیق از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف، کاربردی است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها شامل (کاربری قطعات، ارتفاع ساختمان ها، میزان جمعیت، درآمد بیست ساله، شیب و جهت شیب، توان پتانسیل، سایه اندازها، مساحت پشت بام و میزان کیلووات تولیدی) از مد ل های تصمیم گیری چندمعیاره شامل مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و مدل میانگین گیری وزنی (OWA) استفاده شده است. نتایج/ یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که از مجموع مساحت 923 قطعه ارزیابی شده در محدوده مورد مطالعه، نزدیک به 19 هزارمتر مربع از فضای پشت بام ها در بهترین شرایط جهت نصب صفحات خورشیدی قرار گرفته اند. این پتانسیل ارزشمند با توجه به سابقه تجاری-مسکونی منطقه مورد نظر و میزان مصرف بالای انرژی برق می تواند در تأمین و پایداری تولید انرژی مورد نیاز محدوده و حتی بیشتر از آن بسیار مؤثر باشد.