پریسا کلانتری

در این پژوهش، تغییرپذیری های الگوهای پرتاب کودکان درنتیجه تغییر قیود تکلیف بررسی شد. روی هم رفته، 24 کودک (12 پسر و 12 دختر) پنج و شش ساله، داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند. دست کاری های قیود تکلیف شامل تغییر در موقعیت هدف (حلقه های افقی و عمودی) و اندازه توپ (قطر 6 و 12 سانتی متر) به عنوان قیود اصلی درنظر گرفته شدند. الگوهای قابل مشاهده ای که کودکان استفاده کردند، ارزیابی شدند و تغییرات ویژگی های سینماتیکی مؤلفه های اصلی الگوی پرتاب ترجیحی شرکت کنندگان بررسی شدند. انتقال از الگوی پرتاب دو دست به یک دست و تغییر از پرتاب زیرشانه به بالای شانه در انگشت شمار کوشش های نخستین دیده شد (بیشتر در پرتاب توپ های بزرگ تر)؛ ولی پاسخ حرکتی ترجیحی الگوی پرتاب یک دست از بالای شانه بود. تحلیل سینماتیکی نشانگر حساسیت مؤلفه های تاب به عقب، بازو و ساعد الگوی پرتاب از بالای شانه درنتیجه اِعمال قیود تکلیف موردنظر بود و بیشترین تغییرات در ویژگی های سینماتیکی مرتبط با مؤلفه ساعد رخ داد. یافته های پژوهش شواهدی تجربی برای توجیه تغییرات الگوهای حرکتی در رشد حرکتی برای نظریه سیستم های پویا فراهم می کنند. همچنین، درباره مزایای بالقوه کاربرد قیود برای بهبود فرایند اکتساب مهارت در زمینه های تربیت بدنی بحث شد.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی این موضوع بود که آیا وضعیت های قامت مشابه خطای ادراکی مولر-لایر دروازه بان می تواند بر ادراک  و مکان پرتاب های پنالتی زن اثرگذار باشد یا خیر. تصویری از یک دروازه بان روی صفحه ای خالی (بدون تیرهای عمودی و دیرک افقی دروازه) تابانده شد. این دروازه بان با وضعیت دست ها بالا (45 درجه بالاتر از افق)، دست ها کشیده به طرفین (افقی، به عنوان کنترل)، و دست ها پایین (45 درجه زیر افق) به نمایش درآمد. شرکت کنندگان (11 پسر هندبالیست جوان) دو تکلیف را انجام دادند. آنها در فاصله پنج متری صفحه موردنظر ایستادند و مدل دروازه بان را که در یکی از سه وضعیت به نمایش درآمد، نگاه کردند. از شرکت کنندگان درخواست شد یک توپ تنیس را به دست دروازه بان در وضعیت افقی پرتاب کنند، یا با لیزر به همین نقطه هدف گیری کنند. فواصل افقی مکان پرتاب و هدف گیری از راستای میانی اندام دروازه بان مدل اندازه گیری شد. وضعیت های دروازه بان روی مکان های پرتاب و هدف گیری اثرگذار بود. هدف گیری و پرتاب در وضعیت دست ها پایین و دست ها بالا در برابر وضعیت دست ها کشیده به ترتیب به میزان معناداری دورتر و نزدیک تر بود. این آزمایش نشان داد دروازه بانی که وضعیت های مانند مولر-لایر اتخاذ می کند، می تواند ادراک حریف از بیشترین میزان دسترسی خود و نیز رفتار حرکتی او را متأثر کند.