دل آرام جباری

هدف: پژوهش حاضر به منظور تعیین وضعیت عناصر داستان در کتاب های گروه سنی «ج» منتشرشده در فاصله سال های 1390 تا 1394 صورت گرفته است. روش: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی است که به روش تحلیل محتوا با رویکرد توصیفی انجام پذیرفته است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کتاب های داستانی گروه سنی «ج»، منتشرشده در فاصله سال های 1390 تا 1394 تشکیل می دهد که از میان آن ها تعداد 100 عنوان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی نظام مند انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی محقق ساخته ای متشکل از عناصر داستانی شخصیت پردازی، طرح، فضاسازی، درون مایه، زاویه دید، سبک، لحن و تصویرپردازی بود. روایی صوری سیاهه وارسی توسط چند متخصص حوزه ادبیات کودکان بررسی و تأیید شد. تجزیه وتحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی (توزیع و درصد فراوانی) انجام پذیرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بیشتر شخصیت های داستان های مورد بررسی از نوع انسان و شیوه غالب در بیان داستان بر اساس یک نظم تاریخی به صورت پیش رونده بود. نمادگرایی کمتر مورد استفاده قرار گرفته و درونمایه بیشتر آثار از نوع آشکار بود. به علاوه، تصویرسازی و تجسم دارای بیشترین فراوانی در سبک داستان ها بودند. اصالت/ارزش: جلب مخاطبان کودک و نوجوان به خواندن کتاب های داستان از اهمیت وافری در شکل گیری شخصیت آن ها برخوردار است و در این میان نقش استفاده مؤثر از عناصر داستان در راستای خلق آثاری جذاب و تأثیرگذار انکارناپذیر است. در پژوهش حاضر مشخص شد که نویسندگان داستان های کودکان به برخی از این عناصر همچون شخصیت پردازی پویا، نمادگرایی و استفاده از لحن های مختلف کمتر توجه داشته اند و پیش از این، از این زاویه به بررسی داستان های کودکان گروه سنی «ج» پرداخته نشده است.