لیلا ملک پور

در سال های اخیر تغییرات محیطی موجب ظهور قابلیت های مدیریت دانش متکی بر فناوری اطلاعات شده است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر متغیرهای نوآوری فناورانه و تعهد منابع بر قابلیت مدیریت دانش به منظور افزایش مزیت در شرکت های دانش بنیان استان یزد است. این پژوهش از نظر هدف ، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی است. جامعه آماری پژوهش را اعضای شرکت های دانش بنیان استان یزد تشکیل می دهند. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسش نامه  استاندارد، استفاده شده است که شامل 26 سؤال می باشد. با توجه به اینکه حجم جامعه 355 نفر بوده، حجم نمونه با توجه به رابطه کوکران 185 برآورد گردید. در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. روایی پرسش نامه  پژوهش به وسیله روایی محتوا و متوسط واریانس استخراج شده (AVE) و پایایی آن به وسیله روش آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از روش حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که متغیرهای تعهد منابع، منافع درک شده و پیچیدگی بر قابلیت مدیریت دانش تأثیر معنی داری دارند و باعث افزایش مزیت می شوند. به علاوه، یافته ها نشان داد که سازگاری بر قابلیت مدیریت دانش تأثیر معنی داری ندارد.

با توجه به اهمیت مبحث قابلیت مدیریت دانش مشتری، هدف اصلی این تحقیق، بررسی تأثیر تواناییهای مدیریت دانش بر عملکرد شرکت با توجه به نقش میانجی  قابلیت های پویا و دانش مشتری است. با توجه به الگوی مفهومی پژوهش، هفت فرضیه به منظور بررسی این هدف تدوین شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، و از نظر ماهیت توصیفی است. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. برای سنجش پایایی و روایی ابزار پژوهش آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و تحلیل عاملی تأییدی بررسی شد. در این پژوهش به منظور آزمون فرضیه ها با هدف سنجش روابط همزمان، مستقیم یا غیرمستقیم میان متغیرها از الگو یابی معادلات ساختاری و نرم افزار PLS2 Smart  استفاده شد. هم چنین با استفاده از آزمون سوبل نقش میانجی متغیرها مورد بررسی قرار گرفت. بررسی 150 پرسشنامه توزیع شده بین کارمندان شرکت گاز استان یزد در زمستان 1397 نشان می دهد که متغیر قابلیت مدیریت دانش بر متغیرهای قابلیت پویا و دانش مشتری تأثیر مثبت و معناداری دارد که در این بین بیشترین تأثیر قابلیت مدیریت دانش بر متغیر قابلیت پویا است. دو متغیر قابلیت پویا و دانش مشتری نیز بر عملکرد شرکت تأثیر مثبت دارد که از بین آنها قابلیت پویا بیشترین تأثیر را بر عملکرد شرکت می گذارد. هم چنین تأثیر مستقیم قابلیت مدیریت دانش بر عملکرد شرکت رد شد. نتایج حاکی است که قابلیت مدیریت دانش به صورت غیرمستقیم و از طریق متغیرهای قابلیت پویا و دانش مشتری بر عملکرد شرکت تأثیرگذار است که در این میان قابلیت مدیریت دانش از طریق قابلیت پویا بیشترین تأثیر را بر عملکرد شرکت دارد.