رضا ملازاده

هستی شناسی حس گرایانه و انکار تفصیلی مجردات از سوی سلفیه تأثیر بسزایی در تلقی ایشان از لوازم توحید همچون مباحث توسل و استغاثه داشته است. در این زمینه، بررسی آراء مفسران منتسب به جریان سلفیه در حوزة مسائل ماورائی موضوعیت می یابد. نوشتار حاضر متکفل بررسی رویکرد تفسیری ابن کثیر به عنوان یکی از مفسران سلفی در این موضوع گردیده و آراء ابن تیمیه به عنوان بنیانگذار سلفیه و قاطبة منتسبان به این مکتب را بر رویکرد تفسیری ابن کثیر در خلال تألیف «تفسیر القرآن العظیم» تطبیق داده است تا صحت انتساب ابن کثیر به مکتب تفسیری سلفیه معلوم گردد. در نهایت، باید گفت: ابن کثیر در مباحث مهمی همچون «سماع موتی» و به ویژه مسئلة «عرضة اعمال» به نحوی عمیق آراء خود را از باور سلفیان متمایز ساخته است. وی در مبحث «مغیبات تلویحاً» به آراء سلفیه تمایل داشته ولی صراحت تامی در دفاع از موضع سلفیه ارائه نداده است. ازاین رو، شکاف های جدی ابن کثیر با نظریات سلفی ها در تبیین امور ماورائی به عنوان یکی از مؤلفه های معرف جریان سلفی گری، تزلزلی جدی در این فرقه ایجاد نموده، پیش فرض های سلفیه در رد مفاهیمی همچون توسل به اموات را سست می گرداند.