رضا خاکی

رشد و توسعه اقتصادی از مهم ترین اهداف جوامع بشری است. لازمه دستیابی به این هدف ایجاد و گسترش فعالیت های اقتصادی است که مهم ترین پیش شرط آن، وجود ثبات، آرامش و به عبارت دیگر محیط کسب و کار مناسب است؛ به نحوی که سرمایه گذاران بتوانند با انجام محاسبات بلندمدت نتیجه تولید، توزیع و سرمایه گذاری خود را پیش بینی کنند. در این پژوهش به تحلیل و آسیب شناسی محیط کسب و کار ایران و مقایسه تطبیقی نتایج حاصل از 21 دوره پایش های ملی محیط کسب و کار استان های کشور با استان مرکزی، طی دوره فصلی بهار 1390 بهار 1395 پرداخته شده است. با بررسی داده های محیط کسب و کار کشور و تحلیل نتایج حاصل از پایش پرسشنامه های اخذ شده از فعالان کسب و کار، در دو حوزه نهادی و اقتصادی مشخص شد از نظر ایشان و در چارچوب نظریه کارآفرینی شین، عمده استان ها از مؤلفه های محیط مالی مناسب برای فعالیت بنگاه ها برخوردار نیستند و حمایت های مالی حاکمیت و دولت از بنگاه های کسب و کار توزیع مناسبی در سطح استان های کشور ندارد. درخصوص استان مرکزی، به رغم قرارگیری در طبقه استان های با محیط کسب و کار مناسب و بهبود چشمگیر؛ نتایج کشوری در فصول اخیر نشان از مؤلفه های بازدارنده رونق کسب وکار در این استان دارد.

مسکن یکی از بخش های مهم اقتصادی هم از بُعد کلان و هم از بُعد خرد در اقتصاد خانوارهاست. تغییرات قیمت مسکن در ایران از جمله مقولاتی است که در سال های اخیر درخور تأمل بوده و در این زمینه مطالعات متعددی درباره عوامل تعیین کننده عرضه و تقاضای مسکن و نیز قیمت آن انجام شده است. اما، این نوشتار در صدد است با کاربرد مدل های واریانس ناهمسان (خانواده ARCH)، به ارائه مدلی برای نوسانات قیمت مسکن در ایران با استفاده از داده های سالیانه دوره زمانی 1350 1391 بپردازد. نتایج تحقیق حاکی از وجود الگوی نوسانات خوشه ای در سری قیمت مسکن است؛ بر اساس مدل های واریانس ناهمسان، الگوی EGARCH تطابق بیشتری با داده ها دارد و بهترین مدل شرح دهنده این نوسانات است. اما، در بحث پیش بینی قیمت، آماره های ارزیابی عملکرد پیش بینی برتری الگوی GARCH را، نسبت به سایر مدل ها، تأیید می کند؛ بر اساس پیش بینی های خارج از نمونه این الگو، تلاطم قیمت ِ مسکن در سال های 1392 تا 1395 به میزان محسوسی کاهش خواهد یافت و قیمت مسکن ثابت خواهد ماند.