رضا محمدبیگی

پژوهش حاضر با هدف بررسی برنامه درسی تربیت جنسی در دوره ابتدایی انجام شده است. روش تحقیق ترکیبی از نوع اکتشافی است .در مرحله اول دیدگاه متخصصان به شیوه پدیدار شناسی بررسی ودر نهایت ویژگی مطلوب در عناصر چهارگانه استخراج گردید.در مرحله دوم روش توصیفی از نوع پیمایشی انجام شد..یافته ها نشان می دهد که وضعیت تربیت جنسی در برنامه درسی دانش آموزان چندان مطلوب نیست،اهداف بیشتر ناظر بر بعد شناختی ودرحد نسبتا متوسط است که بعد عاطفی و مهارتی کمتر مورد توجه قرار گرفته است.محتوای بسیار اندک و ناچیز نتوانسته است فرصت مناسبی برای تربیت جنسی دانش آموزان فراهم آورد ونیاز به توجه مضاعف و بازنگری جدی دارد به تناسب روش های آموزشی وهمچنین ارزشیابی هم با توجه به کاستی و ضعف محتوای آموزشی نمی تواند چندان موثر باشد..بطور کلی نتایج حاصل بیانگر آنست برنامه ریزی منسجم ومنطقی در زمینه برنامه درسی تربیت جنسی وجود ندارد.

امروزه برنامه درسی به عنوان قلب نظام های آموزشی محسوب می شود. برنامه درسی دوره ابتدایی فرصتی است جهت رشد شخصیت کودک در ابعاد مختلف تربیتی که بعد تربیت جنسی یکی از ساحت های مهم تعلیم وتربیت است. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی مطلوب برنامه درسی تربیت جنسی در دوره ابتدایی انجام شده و پژوهشی از نوع کیفی است که با روش پدیدار شناسی و درسال 1395 انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل اساتید و اعضای هیئت علمی علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه تهران، علامه طباطبائی و بوعلی سینای همدان کارشناسان تربیت جنسی در سطح استان همدان انتخاب شد. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. لذا با 17 نفر مصاحبه انجام شد و کار تا اشباع نظری پیش رفت. ابزارمورد استفاده مصاحبه نبمه ساختاریافته با متخصصان است<strong>.</strong> برای تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل تفسیری بهره گرفته شد. یافته ها حاکی از آن بود که مضامین ناظر بر اهداف برنامه درسی تربیت جنسی در سه سازه اصلی (شناختی، نگرشی، مهارتی) تکیه دارد. دربخش محتوای آموزشی توجه به ارزش ها و فلسفه تربیت جنسی، توجه به منابع مبتنی بر ارزش ها (قرآن، سنت، عقل، فطرت) توجه به اصول حاکم بر آموزش و پرورش، توجه به منابع تدوین محتوا برنامه درسی تربیت جنسی. در بخش روش های آموزشی اصل تفاوت در حقوق و تکالیف شرعی، روش عبرت آموزی و... در بخش ارزشیابی آموزشی نیز استفاده از ویژگی های سایر عناصر برنامه درسی تربیت جنسی، استفاده از دو معیار اساسی قرآن و سنت پیامبر و... شناسایی شدند. در نهایت این طور نتیجه گرفته شدکه برنامه درسی طراحی شده ناظر بر توجه به ابعاد مختلف برنامه درسی از جمله هدف، محتو، روش وارزشیابی است و مبانی برنامه درسی از جمله مبانی روانشناختی، اجتماعی و فلسفی آن با توجه به فلسفه حاکم بر جامعه تدوین شده است. در واقع برنامه حاضر بازتابی از ارزش های فرهنگی اجتماعی جامعه می باشد.