ماشاءالله عظیمی

امروزه بقای سازمان ها و بنگاه های اقتصادی درگرو توجه به اتخاذ شیوه های مناسب تأمین مالی است. در این میان، ناکارآمدی برخی از شیوه های سنتی تأمین مالی، گرایش به انتخاب شیوه های نوین را ضروری کرده است. بر این مبنا، تعاونی های به عنوان تشکل های اقتصادی- اجتماعی از این مقوله مستثنی نبوده و نیازمند اتخاذ شیوه های مناسب تأمین مالی هستند. در این راستا، تحقیق حاضر باهدف تدوین مدلی مطلوب از روش های نوین تأمین مالی در بخش تعاونی ایران به انجام رسید. برای دستیابی به این هدف از رویکرد کیفی، با تأکید بر نظریه داده بنیان، استفاده شد. با استفاده از نظریه داده بنیان، داده های استقرایی حاصل از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند و ارتباط بین داده ها در قالب مدل پارادایمی تأمین مالی شکل گرفتند. جامعه آماری این مطالعه مشتمل بر صاحب نظران و کارشناسان اجرایی حوزه تعاونی بود که 23 نفر از آنان به روش نمونه گیری گلوله برفی و تا نیل به اشباع نظری انتخاب شدند. نتایج نشان داد که محدودیت های تأمین مالی تعاونی ها به روش متداول، گرایش به رویکردهای بومی و متنوع تأمین مالی را ایجاب کرده است. این موضوع، اتخاذ راهبردهای نوین تأمین مالی نظیر اوراق بدهی و منفعت و سایر شیوه های ترکیبی تأمین مالی را ضروری می نماید. همچنین نتایج حاکی از آن است که توجه به این راهبردهای نوین، مستلزم توجه به الزامات مترتب بر شیوه های تأمین مالی، چالش ها و تباین ماهیتی-عملکردی تعاونی ها می باشد.

این پژوهش کیفی به دنبال کشف و تبیین الگوی تامین مالی تعاونی ها برای حضور در مشارکت های عمومی خصوصی با بهره گیری از نظریه داده بنیاد است . بدین منظور 10 مصاحبه نیمه ساختار یافته تخصصی با خبرگان و یک مطالعه مجزا شده است.. داده ها با استفاده از روش کد گذاری تحلیل شدند و روایی و پایایی آن ها از طریق سه معیار قابل قبول بودن، قابلیت اطمینان و تایید پذیری به دست آمد. براساس یافته های پژوهش، در مورد شیوه های نوین تامین مالی جهت حضور تعاونی ها در مشارکت های عمومی و خصوصی شیوه های مشتمل بر استفاده از اوراق منفعت تعاون ، فاینانس ، تامین مالی جمعی و استقراضی است و نتایج بدست آمده از مصاحبه ها در باب کارآمدی و یا ضعف هر کدام از این شیوه ها می باشد . از میان رویکردهای مستخرج برای جذب سرمایه در تعاونی ها بهترین رویکردهای ممکن مشتمل بر استفاده از اوراق منفعت تعاون و تامین مالی جمعی است، این دو نوع تامین مالی دارای بیشترین امتیاز از منظر خبرگان و نقاط ضعف کمتر نسبت به سایر روش های تامین مالی بوده و از منظر بهره وری و حضور در زیر ساخت های کشور مناسب می باشد.