جهانگیر رضوانی

در علوم انسانی و رفتاری بنا به ماهیت و موضوع مورد مطالعه، محققان در تحقیقات خود درباه یک موضوع واحد گاهی نه تنها به نتایج یکسانی نمی رسند، بلکه در تحقیقات آن ها تناقضاتی نیز دیده می شود که شاید علت آن دقیق نبودن وسایل اندازه گیری باشد. برای کاهش این تناقضات روشی به نام فراتحلیل مطرح شد. فراتحلیل ها با مرور نظام مند منابع برای پیدا کردن، ارزشیابی، ترکیب و در صورت نیاز جمع بندی آماری به تحقیقاتی می پردازد که قبلاً پیرامون یک موضوع خاص به رشته تحریر درآمده اند. مهم ترین مزیت مطالعات فراتحلیل این است که آن ها با ادغام نتایج مطالعات مختلف، متغیرهای ساختاری تعدیل کننده در نتایج مطالعات گذشته را شناسایی و قدرت مطالعه را در جهت یافتن نتایج معنادار افزایش می دهند. همین خصوصیت سبب شده است که در سال های اخیر، تعداد پژوهش های مربوط به فراتحلیل ها در علوم مختلف افزایش چشمگیری داشته باشد. با توجه به نتایج متناقض مشاهده شده در تحقیقات حسابداری به خصوص در حوزه هایی چون حاکمیت شرکتی، گزارشگری مالی و... ضرورت کاربرد این تکنیک در حسابداری پررنگ تر شده است. بر این اساس هدف مقاله حاضر معرفی فراتحلیل و روش شناسی آن در تحقیقات برای محققان حسابداری است.