علی زینل همدانی

هر ساله تعداد زیادی از مردم بر اثر تصادفات رانندگی در جاده های کشور متحمل خسارات سنگین و بعضاً غیر قابل جبران می شوند. این امر باعث شده تا دست اندرکاران حمل و نقل، تمرکز ویژه ای بر موضوع ایمنی راه ها داشته باشند. اما آنچه در این بین اهمیت دارد این است که در راستای ارتقای ایمنی جاده ها در چه مواردی باید سرمایه گذاری نمود. به همین منظور در این مقاله به بررسی عوامل مهم اثرگذار در ایمنی راه های کشور با استفاده از رویکرد تجزیه و تحلیل چندمتغیره پرداخته شده است. بنابراین ابتدا متغیرهای تأثیرگذار بر وضعیت ایمنی راه های کشور مشخص شده و سپس عوامل اصلی مؤثر با استفاده از روش تحلیل عاملی تعیین شده اند. سپس استان های کشور با در نظر گرفتن امتیاز عامل های به دست آمده و بر اساس یک شاخص کلی رتبه بندی شده اند. در نهایت نیز روند تغییرات شاخص کل برای برخی استان های کشور از سال 1387 تا 1392 بررسی و تحلیل شده است.

پژوهش حاضر با هدف بهبود فرآیند برنامه ریزی استراتژیک در تعیین اولویت های زیرنظام دولتی آموزش عالی استان اصفهان با استفاده از مدل ترکیبی تکنیک سوات و تحلیل عاملی اکتشافی انجام شد. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری پژوهش 130 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه های صنعتی اصفهان، اصفهان و کاشان و صنعتی مالک اشتر بودند که در فرایند تدوین سند آمایش آموزش عالی استان مشارکت داشتند. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند(سرشماری) انجام شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته تدوین شده در گزارش فاز دوم سند آمایش آموزش عالی استان اصفهان(2015) بود که روایی سازه، صوری و محتوایی آن در مطالعه یادشده مورد تایید قرار گرفته بود. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به میزان 70/0 برآورد گردید. تعداد 45 از اعضای هیات علمی یاد شده پرسشنامه های توزیع شده را تکمیل و اعاده نمودند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون بارتلت(KMO) تحلیل عاملی اکتشافی، ضریب آلفای کرونباخ، ضریب همبستگی پیرسون و با بهره گیری از نرم افزارSPSS17 انجام گرفت. بااستفاده از این مدل ترکیبی هفت استراتژی معتبر بدون نیاز به بررسی تمام خانه های ماتریس سوات(از طریق کاهش ابعاد ماتریس سوات به حدود یک دهم نقاط) و برقراری یک ارتباط آماری بین عوامل درونی و بیرونی استنباط و استخراج شدند که نسبت به روش های AHP وANP پیچیدگی کمتری داشتند. این استراتژی ها، اهداف این زیرنظام را پوشش داد و تعریف یک شاخص جدید، بکارگیری تکنیک تخصیص خطی اولویت بندی را ممکن نمود.