هیمن سعادتی

اهداف اجتناب یکی از طرح واره های ناسازگار است که منجر به پاسخ های مقابله ای ناسازگار می شود و به دنبال آن مشکلات روان شناختی ایجاد می شود. با توجه به تازگی برخی مفاهیم طرح واره درمانی ازجمله سازه اجتناب، و همچنین عدم وجود نسخه فارسی برای اندازه گیری طرحواره اجتناب، ما نیاز به ابزاری داریم که بتواند طرحواره اجتناب را در ایران اندازه گیری کند. بنابراین هدف پژوهش حاضر ارزیابی روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه اجتناب یانگ و ریگ بود مواد و روش   ها مطالعه حاضر با روش همبستگی انجام شده و از نوع مطالعات تحلیل عوامل است.گروه نمونه شامل 382 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی است که به صورت در دسترس انتخاب شدند و با آگاهی از اهداف پژوهش، به صورت داوطلبانه در این مطالعه شرکت کردند. برای ارزیابی روایی همگرا و واگرای پرسش نامه اجتناب از پرسش نامه های پذیرش و عمل (نسخه دوم)، افسردگی بک (ویرایش دوم)، اضطراب بک و جبران افراطی استفاده شد. پایایی پرسش نامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی قرار شد. برای بررسی روایی از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی اکتشافی و همچنین برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 21) استفاده شد. یافته   ها نتایج تحلیل عوامل نشان داد هشت عامل استخراج شده است که 92/54 درصد از کل واریانس را تبیین می کند. همسانی درونی عوامل استخراج شده به روش آلفای کرونباخ از 69/0 تا 83/0 بود و پایایی زمانی آن از 72/0 تا 92/0 است. همبستگی پرسش نامه اجتناب با پرسش نامه اضطراب (29/0)، افسردگی (21/0-)، جبران افراطی(43/0) و پذیرش و عمل (30/0) بود که نشان دهنده روایی همگرا و واگرای این پرسش نامه است. نتیجه   گیری نسخه فارسی پرسش نامه اجتناب روایی و پایایی مناسبی دارد. از این پرسش نامه هشت عامل استخراج شد که روایی و پایایی مناسبی دارند.