خلیل کاکاوندی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر رابطه مادر- کودک مادران دارای کودک کم شنوا انجام شد. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش همه مادران دارای کودک کم شنوای شهر شیراز بودند که از بین آن ها نمونه ای به حجم 36 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (18نفر) و کنترل (18نفر) جاگماری شدند. از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد. گروه آزمایش، آموزش مهارت های زندگی را در 12 جلسه دریافت کردند، در حالی که به گروه کنترل، این آزمایش ارائه نشد. در پایان برای هر دو گروه پس آزمون اجرا شد. برای سنجش ارتباط مادر- کودک از پرسش نامه راس (1961) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مهارت های زندگی بر رابطه مادر- کودک مادران دارای کودک کم شنوا تأثیر معنی داری داشته است (0/0001> p) و باعث افزایش پذیرش فرزند و کاهش حمایت افراطی فرزند، سهل گیری نسبت به فرزند و طرد فرزند در مادران دارای کودک کم شنوا شده است. بنابراین پیشنهاد می شود جهت بهبود رابطه مادر- کودک با طراحی و اجرای برنامه آموزش مهارت های زندگی به مادران دارای کودک کم شنوا، اقدام شود.

آسیب شنوایی رایج ترین نقص مادرزادی است و میزان شیوع آن در زمان تولد بیش از دو برابر مجموع دیگر اختلالات قابل ارزیابی کودکان است. آسیب شنوایی ازجمله آسیب هایی است که بیشترین تأثیر مخرب را بر یادگیری زبان و بخصوص زبان دوم دارد. ازاین رو پژوهش حاضر باهدف اثربخشی روش پاسخ کاملاً فیزیکی بر یادگیری زبان انگلیسی دانش آموزان با آسیب شنوایی انجام شد. پژوهش حاضر از نوع مورد منفرد با طرح A- B-A است. جامعه آماری این مطالعه شامل تمامی دانش آموزان با آسیب شنوایی پایه هشتم شهرستان سنقر در سال تحصیلی 401 - 1400 بود. ازآنجاکه پژوهش حاضر، به دنبال موارد خاص و یا غیرمعمول بود، از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد، بدین معنی که سه دانش آموز پسر پایه هشتم که نمرات پایینی در درس زبان انگلیسی گرفتند به عنوان نمونه انتخاب شدند. سه دانش آموز موردنظر به مدت 10 جلسه (هفته ای دو جلسه هر جلسه 90 دقیقه) تحت آموزش پاسخ کاملاً فیزیکی قرار گرفتند. در تحلیل داده ها از درصد داده های غیر همپوش (PND) و d کوهن برای درصد بهبودی و اندازه اثر استفاده شد. یافته ها نشان داد که سه آزمودنی در خط پایه نمرات زبان انگلیسی تقریباً ثابتی داشت که در جلسه آخر مداخله به درصد بهبودی (PND) 75 درصد رسیدند و بعد از پیگیری به درصد بهبودی(PND) 100 درصد رسیدند. همچنین اندازه اثر با استفاده از d کوهن برای سه آزمودنی به ترتیب 2/27، 1/70 و 2/14 به دست آمد که در سطح بهبودی متوسطی قرار داشتند. بنابراین روش پاسخ کاملاً فیزیکی توانست زبان انگلیسی دانش آموزان با آسیب شنوایی را بهبود ببخشد. ازاین رو، این روش می تواند موردتوجه معلمان استثنایی، معلمان زبان، روانشناسان و برنامه ریزان مربوطه قرار گیرد.