ارزیابی ارتباط آیة هفتم سورة انشراح با نصب امام علی(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مطابق برخی روایات اهل بیت (ع) نزول سوره مبارک «الم نشرح» و به ویژۀ آیۀ ماقبل پایانی آن که می-فرماید: «فَإِذَا فَرَغْتَ فَانْصَبْ» به واقعۀ غدیر و جریان نصب حضرت علی (ع) به امامت امت اسلامی مربوط بوده، تقدیر آیه چنین است: «فاذا فَرَغتَ مِن نُبُوَّتِک فَانصَب علیاً اماماً». اثبات این مطلب در ظاهر با سه چالش جدّی روبروست: الف) فقدان خاستگاه روایی؛ ب) مکّی بودن سوره؛ ج) هماهنگ نبودن با قرائت. بررسی این سه چالش نشان می دهد که ارائه چنین تفسیری از آیه و سوره نه تنها احتمالی دور نیست که بسیار قابل قبول و مورد توجه می نماید، چه الف) از میان هفده روایت موجود در منابع شیعه و سنی دست کم در دو روایت صحیح السند آیه این گونه تفسیر شده است؛ ب) سوره مبارک شرح به شهادت سیاق آیاتش و تأیید صریح و ضمنی شماری مفسران شیعه و سنی مدنی است؛ ج) آیه در قرائت مشهورش با معنای امر به نصب تناسب بیشتری دارد، گرچه این تفسیر با معنای خسته شدن در تفسیر مشهور نیز هماهنگ است.