محمدصادق ساری زاده

امروزه سوء مصرف مواد به یکی از دغدغه های بزرگ جوامع بشری تبدیل شده است. سوءمصرف مواد از مهم ترین آسیب های اجتماعی است که جامعه و به طور خاص نسل جوان را به صورت جدی تهدید می کند. از سوی دیگر، پیشگیری از خشونت در بین نوجوانان نیز از دیگر اولویت های سلامت عمومی است. با در نظر گرفتن سوءمصرف مواد و خشونت به عنوان یک مشکل بهداشتی، درمانی و اجتماعی و این که عوامل متعددی در آن ها نقش دارند به نظر می رسد طراحی برنامه ای مؤثر در جهت پیشگیری از سوءمصرف مواد و عوامل مرتبط با آن ضروری باشد. برخلاف رویکردهای تحولی گذشته، رویکرد تحول مثبت نوجوانی، دوره نوجوانی را به صورتی در نظر می گیرد که می تواند منجر به پیامدهای مطلوب و بهنجار شود و نه صرفاً به عنوان دوره ای که باید مدیریت و کنترل شود. در جوامع پیشرفته به طور گسترده مداخلات و برنامه های رویکرد تحول مثبت نوجوانی با هدف پیشگیری از سوءمصرف مواد و خشونت صورت می گیرد. مداخلات تحول مثبت نوجوانی از طریق راه های مختلفی مانند شناسایی رفتارهای پرخطر از جمله سوء مصرف مواد و خشونت و با حمایت و ترغیب جوانان به دوری از رفتارهای پرخطر به وسیله جایگزین کردن این رفتارهای آسیب زا با فعالیت های مثبت و خدمات بهداشتی بهینه به نوجوانان، به دنبال این هستند که بتوانند میزان سوءمصرف مواد و خشونت را در بین نوجوانان کاهش دهند. بنابراین، به نظر می رسد برنامه ریزی در جهت آموزش مولفه های تحول مثبت و پژوهش پیرامون این موضوع می تواند گامی مهم و موثر در پیشگیری از خشونت و سوء مصرف مواد باشد.

هدف: در دنیای امروز توجه به عوامل روان شناختی در ارتقاء و توسعه سیاست ها و راهبردهای نظامی از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین، هدف مطالعه حاضر بررسی مشارکت دفاعی از منظر عوامل روان شناختی شامل ویژگی های شخصیتی، آگاهی و دانش، اعتماد و احساس کارآمدی بود.روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- همبستگی و جامعه آماری آن شامل کلیه افراد (مرد و زن) استان گلستان در سال 1401 بودند. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 386 نفر انتخاب و پرسش نامه مشارکت دفاعی، پرسش نامه پنج عاملی شخصیت و پرسش نامه عوامل روان شناختی را تکمیل نمودند. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 و روش آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون به شیوه گام به گام تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد رابطه مثبت و معنی دار بین آگاهی (553/0=r، 001/0P )، اعتماد (332/0=r، 001/0P)، کارآمدی (391/0=r، 001/0P)، برون گرایی (127/0=r، 012/0P)، توافق پذیری (139/0=r، 006/0P) و وظیفه شناسی (243/0=r، 001/0P) با مشارکت دفاعی وجود دارد. هم چنین، نتایج تحلیل رگرسیون به روش گام به گام نشان داد که به ترتیب آگاهی، وظیفه شناسی، کارآمدی و برون گرایی بیشترین سهم را در پیش بینی مشارکت دفاعی دارند که مجموعاً 35 درصد از واریانس مشارکت دفاعی به وسیله این متغیرهای پیش بین تبیین شد.نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده، توجه به عوامل روان شناختی در ارتقاء و توسعه مشارکت دفاعی پیشنهاد می گردد.