اعظم نصراللهی نیا

با نگاهی به بافت تاریخی این نکته مشهود است که شکل گیری و حیات آن بر پایه اصول خاص مرتبط با اقلیم شهر و فرهنگ ایرانی بوده و کالبد آن در تداومی تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و محیطی به صورت هماهنگ و منسجم درآمده است، از این رو از هویت ویژه ای برخوردار است. هویت فرهنگی به عنوان عامل جهت دهنده، موجب خلق شیوه های منحصر به فرد در معماری سنتی شهر هایی نظیر شوشتر و دزفول شده است. در این میان می توان به معماری بازار ها به عنوان کانون فعالیت های اجتماعی و فرهنگی شهر های ایران اشاره نمود. پژوهش پیش رو با هدف بررسی شاخص های هویت فضایی در بازار سنتی دزفول و شوشتر تلاش دارد تا با شناسایی این شاخص ها و بکارگیری آن ها در بازار های سنتی ایرانی در راستای تداوم بخشی به حفظ هویت در فضای شهری امروزی دست یابد. روش تحقیق توصیفی – تاریخی با رویکرد کیفی است که با تحلیل اطلاعات حاصل از مشاهدات می دانی، مصاحبه، استفاده از منابع اسنادی و نقشه ها به مطالعه ماهیت هویت در بازار های سنتی دزفول و شوشتر پرداخته است. بر اساس یافته های تحقیق، پیوستگی و ترکیب سه مؤلفه اصلی شامل ابعاد شکلی، معنایی و اجتماعی که در قالب 19 شاخص تنظیم و ارایه شده، عامل هویت بخش به فضای بافت بازار های سنتی تاریخی دزفول و شوشتر است. به گونه ای که این ویژگی ها منجر به ایجاد فضا هایی با هویت شده که می تواند حس تعلق خاطر را به انسان حاضر در محیط القا نماید و در نهایت باعث یگانگی انسان با محیط پیرامونی خویش شود. در واقع یکی از راه های حفظ و احیای هویت در شهر و عناصر شهری، حفظ تداوم فرهنگی میان امروز، دیروز و فردای شهر است و این تداوم فرهنگی از طریق شناخت مفاهیم و اصول هویت بخش به فضا های شهری در شهر های تاریخی ایران و بکارگیری آن ها در طراحی فضا های شهری جدید امکان پذیر است.

رویکرد نوین توسعه پایدار توجه به انسان است و دستیابی به این مهم نگاه جدی تر به مقوله توسعه انسانی و آموزشی را می طلبد. پژوهش پیش رو تلاش دارد با بررسی توسعه آموزشی به عنوان موتور محرکه ی توسعه مناطق به شناخت میزان برخورداری و سطح بندی سکونتگاه ها از منظر آموزشی دست یابد . هدف پژوهش پیش رو، اولویت بندی و تعیین میزان نابرابری آموزشی بین شهرستانهای استان ایلام با مقایسه دو مدل تاپسیس و ویکور و ادغام نتایج با تکنیک های ادغام (روش میانگین رتبه، بردا و کپ لند) است . رویکرد پژوهش تحلیلی - توصیفی است و از نرم افزارهای spps, Excel و 17 شاخص آموزشی استفاده شده است . یافته های پژوهش: نتایج تکنیک ادغام به نتایج مدل ویکور نزدیک تر است که بیانگر ویژگی حل سازشی مدل ویکور و برتری نسبی مدل ویکور به مدل تاپسیس است . یافته های دیگر پژوهش بیانگر عدم تعادل توسعه آموزشی در سطح شهرستانهای استان ایلام است: شهرهای مهران،آبدانان و ایلام در چرخه توزیع امکانات آموزشی در موقعیت نسبتا محروم از توسعه آموزشی قرار دارند .درشهر ایلام به عنوان مرکز استان به علت مهاجرتهای بی رویه، و در یک فرآیند طولانی مدت، امکانات آموزشی به نسبت جمعیت تقلیل یافته و ساکنین شهر از سطح توسعه آموزشی در خور محروم مانده اند.