حشمت الله گازری

ارزیابی و سنجشِ کارایی، همواره یکی از دغدغه های مهم مدیران سازمان ها است. از این رو سال هاست که روش ها و تکنیک های متعددی برای انجام این مهم مطرح شده و مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از این تکنیک ها-که سهم عمده ای در تحقیقات حوزه های علمی مرتبط با سنجش و ارزیابی دارد- تکنیک «تحلیل پوششی داده ها» است. در واحدهای دانشگاهی نیز به منظور ارزیابی کارایی و بهره وری، از الگو های ریاضی تحقیق در عملیات استفاده می شود. این الگو ها مجموعه ای از فعالیت های آموزشی، پژوهشی و خدماتی را به عنوان شاخص های ورودی و خروجی در نظر می گیرند و با توجه به میزان اهمیت و تأثیرگذاری هر یک از این شاخص ها در مجموعه ی عملکرد، نسبت مجموع موزون خروجی ها بر مجموع موزون ورودی ها را به عنوان میزان کارایی واحدهای تصمیم گیرنده محاسبه می کند. در این مقاله با استفاده از تحلیل پوششی داده ها، کارایی فنی 17 گروه آموزشی دانشگاه افسری امام علی (ع) برای یک دوره ی یک ساله ارزیابی شد. محاسبات در دو حالت بازدهی به مقیاس ثابت و بازدهی به مقیاس متغیر انجام پذیرفت. نتایج حاصل نشان می دهد که از مجموع 17 گروه مورد بررسی، 14 گروه کارا و در 3 گروه ناکارا هستند. ضمن رتبه بندی کارایی گروه های آموزشی، نقاط ضعف و قوت هر یک از گروه ها و وضعیت استفاده از منابع نیز تبیین و بررسی شده است.